Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

ёлуп, -а, мн. -ы, -аў, м. (разм., лаянк.).

Бесталковы, тупы чалавек; дурань, асталоп.

ёлупень, -пня, мн. -пні, -пняў, м. (разм., лаянк.).

Тое, што і ёлуп.

ёмістасць, -і, ж.

1. гл. ёмісты.

2. Пасудзіна, рэзервуар для вадкіх, сыпучых і газападобных цел.

Напоўніць ё. газам.

ёмісты, -ая, -ае.

1. Здольны змясціць у сабе вялікую колькасць чаго-н.

Ёмістая пасудзіна.

2. перан. З багатым унутраным зместам, сэнсам.

Ё. характар героя.

|| наз. ёмістасць, -і, ж.

Ё. рэзервуара.

Ё. фразы.

Ё. вобразных сродкаў.

ёмка, прысл.

Зручна, добра.

Мне тут ё.

Ё. ўладкавацца.

ёмкі, -ая, -ае.

1. Зручны ў карыстанні (пра рэч).

Ё. інструмент.

2. Зграбны, добра складзены (пра чалавека; разм.).

|| наз. ёмкасць, -і, ж.

ён, яго́, яму́, ім, аб ім, м.; яна́, яе́, ёй, яе́, ёй (ёю), аб ёй, ж.; яно́, яго́, яму́, яго́, ім, аб ім, н., мн. яны́, іх, ім, іх, імі, аб іх; займ. асаб. 3 ас. адз.

1. Указвае на прадмет гаворкі (выключаючы суразмоўцаў).

2. толькі Р. Ужыв. ў знач. прыналежнага займенніка.

Яго кніга.

3. У спалучэнні з часціцай «вось» набывае ўказальны характар.

Вось ён — бацькоўскі дом!

ёрзаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Неспакойна сядзець, соўгаючыся з месца на месца.

Ё. на крэсле.

|| наз. ёрзанне, -я, н.

ёрш¹, ярша́, мн. яршы́, яршо́ў, м.

1. Невялікая прэснаводная касцістая рыба сямейства акунёвых з калючымі плаўнікамі.

2. Шчотка для мыцця бутэлек, посуду і пад.

|| прым. яршо́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

ёрш², ярша́, м. (разм.).

Сумесь гарэлкі з півам, якая хутка і моцна ап’яняе.