Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

хару́гва, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. У старажытнасці: баявы вайсковы сцяг.

2. Замацаванае на доўгім дрэўку палотнішча з вобразамі святых, якое носяць у час рэлігійных шэсцяў.

хару́нжы, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

1. Казацкі афіцэрскі чын, роўны падпаручніку, ужываецца і ў сучасных арміях некаторых краін, а таксама асоба, якая мае гэты чын.

2. Сцяганосец у войску (гіст.).

харч, -у, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Тое, што спажываюць, чым жывяцца, ежа.

Мясны х.

Нешта ж ты змізарнеў на гарадскіх харчах.

2. Корм для жывёлы.

Нарыхтаваць харчу жывёле на зіму.

3. перан. Тое, што з’яўляецца крыніцай роздуму, разважанняў.

Даць х. для мозгу.

На харчах святога Антонія (разм., жарт.) — недаядаючы, галадаючы.

|| прым. харчо́вы, -ая, -ае.

харчава́нне, -я, н.

1. гл. харчавацца, харчаваць.

2. Паступленне і засваенне пажыўных рэчываў, неабходных для жыццядзейнасці жывога арганізма.

3. Тое, чым хто-н. харчуецца; характар, якасць ежы.

Дыетычнае х.

4. Прыпасы прадуктаў.

Сяляне дзяліліся з партызанамі харчаваннем.

Грамадскае харчаванне — сістэма забеспячэння насельніцтва ежай праз сталовыя, рэстараны, закусачныя і інш.

|| прым. харчава́льны, -ая, -ае.

Х. пункт.

харчава́цца, -чу́юся, -чу́ешся, -чу́ецца; -чу́йся; незак.

1. Задавальняць патрэбу арганізма ў ежы; есці, карміцца.

Х. гароднінай.

Заяц харчуецца капустай.

2. Сталавацца дзе-н.

Х. ў сталовай.

|| наз. харчава́нне, -я, н.

харчава́ць, -чу́ю, -чу́еш, -чу́е; -чу́й; незак., каго-што.

Даваць, дастаўляць каму-н. ежу; карміць.

Х. усю сям’ю.

|| наз. харчава́нне, -я, н.

харчаві́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

Работнік харчовай прамысловасці.

харчбло́к, -а, мн. -і, -аў, м.

Харчовы блок (у 3 знач.).

харчо́, нескл., н.

Каўказская страва з бараніны з вострымі прыправамі.

харчэ́ўня, -і, мн. -і, -чэ́вень іэ́ўняў, ж.

Сталовая, закусачная, шынок з таннымі і простымі стравамі.