Verbum

цэлюла́за

(ад лац. cellula = клетка)

фермент, які гідралізуе цэлюлозу, змяшчаецца ў плесневых грыбах, некаторых бактэрыях, асабліва тых, што жывуць у страўніку жвачных жывёл.

цэлюло́за

(ад лац. cellula = клетка)

высокамалекулярны вуглярод з групы поліцукрыдаў, асноўная састаўная частка абалонак раслінных клетак; выкарыстоўваецца для вырабу паперы, штучнага шоўку, выбуховых сродкаў і інш.; клятчатка.

цэлюля́рны

(ад лац. cellula = клетка)

клетачны; які складаецца з клетак.

цэме́нт

(лац. caementum = друз)

1) мінеральнае парашкападобнае рэчыва, здольнае ўтвараць з вадой аднародную масу, якая з цягам часу пераходзіць у каменепадобны стан; ужываецца ў вытворчасці бетону і будаўнічых раствораў;

2) анат. касцявая тканка, якая пакрывае корань і шыйку зуба;

3) перан. тое, што злучае, аб’ядноўвае.

цэмента́цыя

(ад цэмент)

1) спосаб умацавання грунтоў, бетонных кладак увядзеннем у іх пад ціскам вадкага цэментнага раствору;

2) насычэнне паверхневых слаёў сталі вугляродам для павелічэння іх цвёрдасці;

3) працэс здабывання металаў з раствораў хімічным аднаўленнем больш электраадмоўнымі металамі.

цэменты́т

(ад цэмент)

хімічнае злучэнне жалеза з вугляродам, структурная састаўная частка сталей і чыгуноў, якая надае ім цвёрдасць і крохкасць.

-цэн

(гр. kainos = новы)

другая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццю «новы».

цэнагене́зы

(ад гр. kainos = новы + -генез)

прыстасавальныя прыметы зародка або лічынкі, якія знікаюць у дарослых асобін (напр. пладовыя абалонкі, пупавіна ў вышэйшых жывёл і чалавека).

цэнака́рпіі цэнакарпі́і

(ад гр. kainos = агульны + karpos = плод)

плады, якія фарміруюцца на аснове гінецэя.

цэнако́кус

(н.-лац. coenococcus)

каланіяльная зялёная водарасць сям. радыякокавых, якая трапляецца ў планктоне прэсных вадаёмаў.