Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

культпахо́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Калектыўнае наведванне тэатра, музея і пад.

культпо́езд, ‑а, М ‑дзе, м.

Поезд, прызначаны для культурна-бытавога абслугоўвання насельніцтва.

культпро́п, ‑а, м.

1. Скарочаная назва аддзела культуры і прапаганды пры партыйных і савецкіх органах (у 1920–30 гг. у СССР).

2. Разм. Той, хто загадвае культурнай і прапагандысцкай работай у якой‑н. арганізацыі, установе.

культрабо́та, ‑ы, ДМ ‑боце, ж.

Культурна-масавая работа.

культрабо́тнік, ‑а, м.

Той, хто кіруе культурна-масавай работай (у якой‑н. арганізацыі, установе). Культработнік прафкома.

культтава́ры, ‑аў; адз. няма.

Агульная назва тавараў, прызначаных для задавальнення культурных патрэбнасцей насельніцтва (музычных інструментаў, канцылярскіх прылад і пад.).

культу́ра, ‑ы, ж.

1. толькі адз. Сукупнасць дасягненняў грамадства ў вытворчым, грамадскім і культурным жыцці. Матэрыяльная культура. Духоўная культура. Агульначалавечая культура. Гісторыя культуры.

2. Узровень такіх дасягненняў у пэўную эпоху ў якога‑н. народа або класа. Сацыялістычная культура. Культура Старажытнага Рыма. // Спец. Агульнасць археалагічных помнікаў пэўнай эпохі ў развіцці першабытнага грамадства. Культура штрыхаванай керамікі.

3. толькі адз. Ступень, ўзровень развіцця якой‑н. асобнай галіны гаспадарчай, духоўнай або разумовай дзейнасці. Культура мовы. Культура земляробства. Культура вытворчасці. // Сукупнасць умоў, неабходных для жыцця адукаванага чалавека. Культура быту.

4. толькі адз. Адукаванасць, культурнасць, выхаванасць. Чалавек высокай культуры.

5. толькі адз. Развядзенне, вырошчванне якой‑н. расліны; культываванне. Культура бульбы. Культура пшаніцы. // Апрацоўка. Культура глебы.

6. Расліна, якая разводзіцца, вырошчваецца. Кармавыя культуры. Тэхнічныя культуры.

7. Мікраарганізмы (бактэрыі, дрожджы, некаторыя грыбы), вырашчаныя ў пажыўным асяроддзі. Культура стрэптакокаў.

•••

Фізічная культура — усебаковае ўдасканаленне і ўмацаванне чалавечага цела шляхам фізічных практыкаванняў, захоўвання правільнага рэжыму.

[Лац. cultura.]

культу́рнасць, ‑і, ж.

Узровень, ступень культуры (у 4 знач.). Аб культурнасці жыхароў інтэрната сведчыць добры густ у аздабленні сцен. «Беларусь».

культурна-...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «культурны», напрыклад: культурна-гаспадарчы, культурна-масавы.

культу́рна-асве́тны, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з пашырэннем культуры, асветы. Культурна-асветныя ўстановы. Культурна-асветная работа.