Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дэтэрміні́зм, ‑у, м.

Матэрыялістычнае разуменне прычыннай абумоўленасці ўсіх з’яў; проціл. індэтэрмінізм.

[Ад лац. determinare — выяўляць, вызначаць.]

дэтэрміні́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Паслядоўнік дэтэрмінізму.

дэтэрміністы́чны, ‑ая, ‑ае.

Заснаваны на дэтэрмінізме. Дэтэрміністычная філасофія. Дэтэрміністычныя погляды.

дэтэрміні́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дэтэрмінізму, дэтэрмініста. Дэтэрмінісцкая філасофія.

дэфалія́нты, ‑аў; адз. дэфаліянт, ‑у, М ‑нце, м.

Хімічныя рэчывы, якія выклікаюць ападанне лісця з раслін.

[Ад лац. de — ад і folium — ліст.]

дэфалія́цыя, ‑і, ж.

Апрацоўка раслін дэфаліянтамі.

дэфармава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад дэфармаваць.

2. у знач. прым. Няправільнай формы. Дэфармаваныя плады. Дэфармаваны сплаў.

дэфармава́цца, ‑муецца; зак. і незак.

1. Змяніць (змяняць) сваю форму, аб’ём, памер пад уздзеяннем знешняй сілы.

2. толькі незак. Зал. да дэфармаваць.

дэфармава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; зак. і незак., што.

Змяніць (змяняць) форму, аб’ём, памер якога‑н. цела, уздзейнічаючы на яго. Дэфармаваць глебавы пласт.

дэфарма́цыя, ‑і, ж.

Змяненне формы, аб’ёму, памеру чаго‑н. пад уздзеяннем знешняй сілы. Дэфармацыя металаў. Дэфармацыя цела.

[Ад лац. deformatio — скажэнне.]