Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кур’е́рскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кур’ера. Кур’ерскія абавязкі. // у знач. наз. кур’е́рскі, ‑ага, м. Тое, што і кур’ерскі поезд. У гэты момант лютым змеем Ляціць кур’ерскі. Задрыжалі Усе шыбы ў вокнах на вакзале. Колас.

•••

Кур’ерскі поезд гл. поезд.

кур’ёз, ‑у, м.

Недарэчны выпадак, смешнае здарэнне. Бедная слоўная палітра прыводзяць часамі проста да кур’ёзаў, калі сур’ёзнае становіцца смешным. Скрыган.

[Ад фр. curieux, curieuse — забаўны, цікавы.]

кур’ёзнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць кур’ёзнага. Кур’ёзнасць здарэння.

кур’ёзны, ‑ая, ‑ае.

Недарэчны, смешны, забаўны. Кур’ёзны выпадак.

курза́ла, ‑ы, ж. і курза́л, ‑а, м.

Памяшканне на курорце для сходаў, канцэртаў і пад.

[Ням. Kursaal.]

ку́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Памянш.-ласк. да курыца; невялікая курыца. Дзетак узгадаваць — не курак пасклікаць. З нар.

курко́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да курка. Курковая спружына. // З курком. Курковая стрэльба.

курко́ўка, ‑і, ДМ ‑коўцы; Р мн. ‑ковак; ж.

Разм. Курковая паляўнічая стрэльба. Я пакруціў у руках адну, потым другую стрэльбу. Нічога не скажаш. Двухстволкі. Праўда, куркоўкі. Ермаловіч.

курку́ль, ‑я, м.

1. Селянін-кулак на Украіне.

2. Пагард. Пра хцівага, скупога чалавека. І пасеялі б не пазней, калі б гэты куркуль Пятроў не валаводзіў доўга з насеннем... Сіўцоў.

курку́ма, ‑ы, ж.

Травяністая расліна сямейства імбірных, з карэння якой здабываюць жоўтую фарбу і прыправу для ежы.

[Араб. korkom — жоўты імбір.]