Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

курга́н, а́ і ‑а; мн. курганы́, ‑о́ў і курга́ны, ‑аў; м.

Высокі старадаўні магільны насып. Скіфскі курган. □ Паміж пустак, балот Беларускай зямлі, На ўзбярэжжы ракі шумнацечнай, Дрэмле памятка дзён, што ў нябыт ўцяклі. — Удзірванелы курган векавечны. Купала. Каля вёскі Ствольная ўзвышаецца сярод поля даволі вялікая група старадаўніх курганоў. В. Вольскі. // Горка, узгорак. Шкода светлай ручаінкі У берагах пясчаных, Што, як срэбра, мкне-бруіцца Паміж гор, курганаў. Колас.

•••

Курган Славы — конусападобны земляны насып з мемарыяльнымі архітэктурнымі надбудовамі для ўвекавечвання подзвігу савецкага народа ў час Вялікай Айчыннай вайны.

курга́нне, ‑я, н., зб.

Курганы. У мутна-бялёсых далях, з .. курганнем і гурбамі снегу, маячылі зубчатыя сцены, вежы замкаў. Гарэцкі.

курга́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кургана. Курганны насып. // Пакрыты курганамі. Курганны край.

курд,

гл. курды.

курдзю́к, ‑а, м.

Тлушчавае адкладанне каля хваста ў некаторых народ авечак.

[Ад цюрк. куйрук — хвост.]

курдзю́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да курдзюка; з курдзюком. Курдзючная авечка.

курдзя́нка,

гл. курды.

ку́рдскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да курдаў, належыць ім. Курдская мова.

ку́рды, ‑аў; адз. курд, ‑а, м.; курдзянка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. курдзянкі, ‑нак; ж.

Народ, які жыве ў Турцыі, Іране, Сірыі, Афганістане, Пакістане і СССР (Азербайджанскай, Армянскай і Туркменскай ССР).

кур’е́р, ‑а, м.

1. Пасыльны ва ўстанове, які разносіць дзелавыя паперы. Кур’ер рэдакцыі.

2. Службовая асоба, якая развозіць спешныя даручэнні. — Абавязак кур’ера быць аператыўным, загады выконваць бездакорна. Васілевіч.

•••

Дыпламатычны кур’ер — супрацоўнік Міністэрства замежных спраў, які перавозіць дыпламатычную пошту.

[Фр. courrier.]