перыферы́чны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Размешчаны на паверхні, аддалены ад цэнтра. Перыферычныя тканкі. Перыферычная нервовая сістэма.
перыферы́я, ‑і, ж.
1. Аддаленая ад цэнтра мясцовасць, а таксама мясцовыя ўстановы, арганізацыі ў адрозненне ад цэнтральных. Працаваць на перыферыі. □ — Тавары вязём, поўны кузаў тавараў, усё па накладной. З цэнтра на перыферыю, — не міргнуўшы вокам, адказаў Дарафееў. «Звязда».
2. Спец. Аддаленая ад цэнтра частка чаго‑н. Нервовая перыферыя.
[Ад грэч. periphéreia — акружнасць.]
перыфра́з, ‑а, м. і перыфра́за, ‑ы, ж.
Выраз, які з’яўляецца апісальнай перадачай сэнсу другога слова або выразу (напрыклад, «цар птушак» замест «арол»). У «Баладзе аб уральскім ганку» А. Вялюгіна танк называецца «сынам Урала». Гэта і ёсць перыфраз. А. Макарэвіч.
[Грэч. períphrasis.]
перыфразава́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад перыфразаваць.
перыфразава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., што.
Выкласці, перадаць што‑н. перыфразамі.
перыфразо́ўвацца, ‑аецца; незак.
Зал. да перыфразоўваць.
перыфразо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да перыфразаваць.
перыфразо́ўка, ‑і, ДМ ‑зоўцы; Р мн. ‑зовак; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перыфразоўваць — перыфразаваць.
2. Тое, што перададзена перыфразай.
перыфрасты́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да перыфраза (перыфразы); апісальны. Перыфрастычны выраз.
пе́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.
1. З сілай удараць, біць па чым‑н. або ў што‑н. Перыць нагою ў дзверы. □ — Аддай молат Сцяпану. Ён ужо налаўчыўся, а то перыш у адно месца, як таўкачом у ступу. Чарнышэвіч. Ні з таго ні з сяго [конік] пачаў перыць пярэднім капытом па вадзе, толькі пырскі ляцелі на жывот, даставалі да маіх ног. Дамашэвіч. // каго. Вельмі моцна біць, лупцаваць каго‑н. Сваімі адносінамі бацька як бы даў патачку Анісі, і яна часта без дай прычыны перыла пасынка. Сабаленка. — А помніш, як цябе крывашыі Лявон палкаю перыў за яблыкі? — не вытрымаў Піліпка. Навуменка.
2. што. Абл. Выбіваць што‑н. пранікам. Потым на зэдліках перылі палатно — нізка над рэчкаю плыў ляскат. Стаялі жанчыны па калені ў вадзе, падаткнуўшы за пояс краі падолаў. Адамчык.