Verbum

рэакліматыза́цыя, ‑і, ж.

У біялогіі — аднаўленне колькаснага і прасторавага распаўсюджання таго ці іншага віду жывёл і раслін, скарачэнне якога адбылося ў выніку гаспадарчай дзейнасці чалавека.

рэа́ктар, ‑а, м.

1. Электрычны апарат для абмежаваныя велічыні токаў кароткага замыкання ў ланцугах пераменнага току.

2. Апарат для ажыццяўлення хімічных рэакцый пры пэўных тэмпературах і цісках.

3. Устаноўка для атрымання атамнай энергіі, заснаваная на выкарыстанні ланцуговай рэакцыі дзялення атамных ядраў.

•••

Атамны (ядзерны) рэактар — тое, што і рэактар (у 3 знач.).

Цяжкаводны рэактар — рэактар, у якім замаруджвальнікам нейтронаў служыць цяжкая вада.

[Ад лац. re — проці і actor — тое, што дзейнічае.]

рэактарабудава́нне, ‑я, н.

Галіна навукі і тэхнікі, якая займаецца канструяваннем ядзерных рэактараў.

рэакты́ў, ‑тыву, м.

Рэчыва, якое дае характэрную рэакцыю ў злучэнні з іншым рэчывам і тым самым дае магчымасць выявіць наяўнасць апошняга ў якім‑н. саставе, злучэнні.

[Ад лац. re — проці і activus — дзейнічаць.]

рэакты́ўнасць, ‑і, ж.

Спец.

1. Здольнасць выклікаць рэакцыю, быць рэактывам.

2. Здольнасць рэагаваць на знешнія раздражненні. Расстройствы каардынацыі рухаў лягушак могуць тлумачыцца рознай рэактыўнасцю нервовых цэнтраў. «Весці».

рэакты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які ўжываецца ў якасці рэактыву пры хімічных аналізах. Рэактыўныя рэчывы.

2. Здольны рэагаваць на знешнія раздражненні.

3. Які ўзнікае пад дзеяннем сілы аддачы. Рэактыўны рух. // Які выкарыстоўвае такую сілу. Рэактыўны рухавік. Рэактыўны самалёт.

рэакцы́йнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць рэакцыйнага. Рэакцыйнасць палітыкі. Рэакцыйнасць ідэалогіі.

рэакцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які дзейнічае ў інтарэсах рэакцыі ​², варожы прагрэсу. Рэакцыйная ідэалогія. Рэакцыйная прапаганда.

рэа́кцыя ​¹, ‑і, ж.

1. Дзеянне або ўчынак, які з’яўляецца адказам на якое‑н. уздзеянне. Здарылася дзіўнае: вучні заапладзіравалі маім словам. Хлопцы гучна і весела запляскалі. Дзяўчаты сарамліва апусцілі вочы. Такая неспадзяваная рэакцыя збянтэжыла мяне і трохі спалохала. Шамякін. Смех выклікаў у дзяўчат дваякую рэакцыю. Васілевіч.

2. Спец. Адказ арганізма на тое ці іншае знешняе раздражненне або ўздзеянне. Рэакцыя вока на святло. □ Такія рэакцыі прынята лічыць за паказчык актыўнага цячэння інфармацыі. «Весці». // Рэзкая перамена ў самаадчуванне слабасць пасля моцнага напружання, узбуджэння. Рэакцыя пасля перанапружання.

3. Фізіка-хімічнае ўзаемадзеянне паміж двума або некалькімі рэчывамі.

•••

Ланцуговая рэакцыя — рэакцыя, пры якой прадукты яе могуць зноў уступаць у злучэнні з зыходнымі прадуктамі.

Рэакцыя замяшчэння — хімічнае ператварэнне, пры якім у малекуле злучэння атамы аднаго элемента становяцца на месца атамаў другога элемента.

[Ад лац. re — проці і actio — дзеянне.]

рэа́кцыя ​², ‑і, ж.

Палітыка жорсткага падаўлення рэвалюцыйнага руху і грамадскага прагрэсу, якую вядуць эксплуататарскія класы ў барацьбе за захаванне або зварот сваіх правоў і палітычнага панавання. // зб. Рэакцыянеры, рэакцыйныя сілы. Міжнародная рэакцыя. Прошукі рэакцыі. □ І ў Купалы і ў Коласа вораг .. заўсёды называецца сваім спецыяльным імем: «пан», «ксёндз» — цэнтральныя фігуры польскай рэакцыі. Таўлай.

рэакцыяне́р, ‑а, м.

Прыхільнік палітычнай рэакцыі, вораг сацыяльнага і культурнага прагрэсу. Рэакцыянеры [у Іспаніі] лютавалі. Яны любымі сродкамі хацелі ўнесці разлад у лагеры рэспубліканцаў. Кухараў.