Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

шчасны, (разм.).

Тое, што і шчаслівы.

шчасце, , н.

  1. Стан і пачуццё поўнай, найвялікшай задаволенасці.

    • Народнае ш.
    • Сямейнае ш.
    • Іх шчасцю не было канца.
  2. Поспех, удача.

    • Мне выпала ш. быць знаёмым з тым чалавекам.
    • Яго ш., былі побач людзі, выратавалі (у знач. вык. яму пашанцавала).

  • На шчасце — 1) каб былі поспех, удача ў каго-н., каб шанцавала каму-н. (даць, зрабіць, сказаць што-н.); 2) у знач. пабочн. выражае задавальненне з выпадку чаго-н.

шчасціць, ; безас.; незак.

Шанцаваць.

  • Яму заўсёды шчасціла.

|| зак. пашчасціць, .

шчаўе, , н.

Травяністая і паўкустовая дзікарослая расліна з прадаўгаватым ядомым лісцем кіслага смаку, а таксама страва, прыгатаваная з лісця гэтай расліны.

  • Сакавітае ш.
  • Сёрбаць ш.

|| прым. шчаўевы, .

  • Шчаўевая кіслата.

шчаўчок, , м.

  1. Рэзкі адрывісты гук, які ўтвараецца пры сутыкненні, рабоце механізма і пад.

    • Ш. затвора вінтоўкі.
  2. Тое, што і пстрычка.

шчаціністы, .

  1. Пакрыты густым шчаціннем, густа парослы жорсткімі валасамі.

    • Ш. хіб.
    • Ш. твар.
  2. Жорсткі, які нагадвае шчацінне (пра валасы, поўсць).

    • Шчаціністыя вусы.

|| наз. шчаціністасць, .

шчацініцца, ; незак.

Падымацца ўгору, уставаць тарчма.

  • Шчаціняцца валасы на няголеным твары.
  • На паляне шчацініцца сівец.

шчацініць, ; незак.

Падымаць угору, натапырваць (поўсць, шчацінне і пад.).

  • Кошка шчацініць поўсць.
  • Вецер шчацініў салому на страсе (перан.).

шчацінка, , ж.

  1. гл. шчацінне.

  2. Кароткі жорсткі волас.

шчацінне, , ж., зб.

  1. Жорсткая прамая шэрсць у некаторых жывёл.

    • Чорнае ш. дзіка.
  2. Кароткія жорсткія валасы на няголеным твары (разм.).

    • Ш. пакрыла твар.
  3. Жорсткая валасяная частка шчоткі, пэндзля і пад.

|| памянш. шчацінка, .

|| прым. шчацінны, .