Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

халадзіна, , ж. (разм.).

Тое, што і халадэча.

  • На дварэ х.

халадзіць, ; незак.

  1. Рабіць халодным, ахалоджваць, астуджваць.

    • Раса халодзіць ногі.
  2. Выклікаць адчуванне холаду.

    • Вецер дзьмуў у спіну і прыемна халадзіў.
    • Страх халадзіў кроў у жылах (перан.).

|| наз. халаджэнне, .

халадзішча, , м.

Вельмі моцны холад.

халаднаваты, .

  1. Умерана халодны.

    • Халаднаватае надвор’е.
  2. перан. Раўнадушны, бясстрасны.

    • Халаднаватыя адносіны.

|| наз. халаднаватасць, .

халаднець, ; незак.

  1. Станавіцца халодным, халаднейшым.

    • Бліжэй к вечару паветра халаднела.
    • Рукі пачынаюць х.
  2. перан. Траціць душэўную цеплыню, станавіцца абыякавым.

    • Дружба астывала, халаднела.

|| зак. пахаладнець, .

халаднік, , м.

Халодная страва з бацвіння і шчаўя, запраўленая пакрышаным агурком, цыбуляй, яйцом і смятанай.

|| прым. халадніковы, .

халадок, , м.

  1. Цяністае месца, цянёк.

    • Сядзець у халадку.
  2. Свежае халаднаватае паветра.

    • Павеяла халадком.
  3. Час сутак, калі ўжо спала або яшчэ не наступіла спёка.

    • Халадком добра касіць.
  4. перан. Стрыманасць, раўнадушнасць у адносінах да каго-, чаго-н.

    • У. голасе яго адчуваўся х.

халадэча, , ж.

Моцны холад.

  • На дварэ х., не вытрымаць.

халаміда, , ж. (разм.).

Тое, што і хламіда.

халасты1 прым.

  1. Нежанаты.

    • Х. мужчына.
  2. Уласцівы нежанатаму чалавеку.

    • Халастое жыццё.
  3. Які складаецца з халасцякоў.

    • Халастая кампанія.