Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

лой, , м.

Нутраны тлушч (авечы, ялавічны).

  • Мазаць бліны лоем.

|| прым. лоевы, .

локан, , м.

Кучаравая ці завітая пасма валасоў.

локаць, , м.

  1. Месца згібу рукі, дзе злучаецца плечавая косць з касцямі перадплечча.

    • Узяць за л.
    • Блізка л., ды не ўкусіш (прыказка).
    • Кусаць (сабе) локці (перан. шкадаваць аб чым-н. упушчаным, непапраўным).
  2. Старадаўняя мера даўжыні, роўная прыблізна О,5 м.

  • Пачуццё локця — пачуццё сяброўства і ўзаемнай падтрымкі.

|| прым. локцевы, і лакцявы, .

локшына, , ж.

Выраб з пшанічнай мукі ў выглядзе тонкіх высушаных палосак цеста, а таксама страва, прыгатаваная з такога вырабу.

|| прым. локшынавы, .

лом1, , м.

Металічны завостраны стрыжань, якім разбіваюць што-н. цвёрдае.

  • Калоць лёд ломам.

|| памянш. ломік, .

лом2, , м., зб.

  1. Ломаныя ці прыгодныя толькі для перапрацоўкі прадметы.

    • Жалезны л.
    • Збіраць л.
  2. Тое, што і ламачча (у 1 знач.).

|| прым. ломаны, .

ломкі, .

  1. Які лёгка ломіцца, крохкі.

    • Л. лёд.
  2. Няўстойлівы, пераменлівы (пра голас).

|| наз. ломкасць, .

  • Л. голасу.

лона, , н. (уст.).

  1. Грудзі ці чэрава жанчыны як СІМВАЛ мацярынства.

    • Мацярынскае л.
  2. перан., чаго. Нетры зямлі, вады. У лона чаго, у знач. прыназ. з Р (кніжн.) — у сферу якой-н. дзейнасці.

    • У лона царквы.

|| прым. лонны, .

  • Лоннае зрашчэнне.

лопасць, , ж.

  1. Шырокі плоскі канец чаго-н.

    • Л. вясла.
  2. Рабочая частка суднавых колаў, грабных і паветраных вінтоў.

    • Л. кола турбіны.

|| прым. лопасцевы, .

лопацень, , м.

  1. Той, хто многа гаворыць, лапоча (разм. пагард.).

  2. Няроўнасць у адкляпанай касе.

    • Першы раз кляпаў касу і нагнаў лопатняў.