Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

віртуозны, .

Уласцівы віртуозу, тэхнічна дасканалы.

  • Віртуознае выкананне.

|| наз. віртуознасць, .

вірус, , м.

Найдрабнейшая няклетачная часціца, што размнажаецца ў жывых клетках і выклікае заразнае захворванне.

  • В. шаленства.
  • В. індывідуалізму (перан.).

|| прым. вірусны, .

  • В. грып.

вірусалогія, , ж.

Раздзел мікрабіялогіі, які вывучае вірусы.

|| прым. вірусалагічны, .

вірысты, .

У якім многа віроў.

  • Вірыстая рака.

|| наз. вірыстасць, .

вірыцца, ; незак.

  1. Круціцца, утвараць віры (пра ваду).

    • Вада вірылася вакол вярбы.
  2. перан. Паяўляцца ў вялікай колькасці, бесперапыннай чарадой.

    • Думкі вірацца ў галаве.

вірыць, ; незак.

Тое, што і віраваць.

вісельнік, , м.

Чалавек, павешаны на вісельні.

  • Гумар вісельніка — вельмі змрочны гумар.

вісельня, , ж.

Два слупы (або слуп) з перакладзінай — прыстасаванне дня пакарання смерцю праз павешанне, шыбеніца.

|| прым. вісельны, .

вісець, ; незак.

  1. Будучы прымацаваным да чаго-н., знаходзіцца ў вертыкальным становішчы без апоры.

    • Люстра вісіць над сталом.
    • Аб’ява вісіць на дзвярах.
    • Капялюш вісіць на вешалцы.
    • Самалёты вісяць над полем бою (перан. лятаюць, кружачыся).
    • Сукенка з аднаго боку вісіць (спадае, не аблягае фігуру).
    • В. у паветры (перан. знаходзіцца ў няпэўным становішчы).
    • В. на тэлефоне (перан. часта і доўга гаварыць па тэлефоне; разм.).
  2. Выдавацца, выступаць уперад якой-н. сваёй часткай, навісаць.

    • Скала вісела над дарогай.
    • Бяда вісела над галавой (перан.).

  • Вісець над каркам (разм.) — дакучаць каму-н.

  • Вісець на валаску (разм.) — знаходзіцца ў небяспечным становішчы.

  • Вісець на карку (разм. неадабр.) — быць на ўтрыманні ў каго-н.

віск, , м.

Высокі пранізлівы крык, а таксама падобны гук, утвораны якім-н. прадметам.

  • В. парасяці.
  • В. пілы.