Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

вір, , м.

  1. Кругавы, лейкападобны рух вады на рацэ, які ўзнікае ад сутыкнення сустрэчных плыней.

    • В. падзей (перан.).
  2. Глыбокае месца ў рацэ, з ямай, дзе адбываецца завіхрэнне плыні.

    • У віру на калу (разм.) —
      1. пра няўстойлівае, няпэўнае жыццё;
      2. далёка, невядома дзе.
    • Хоць у вір галавой (разм.) — пра цяжкае, бязвыхаднае становішча.

|| памянш. вірок, .

|| прым. віравы, .

  • Віравая вада.

віра1, , ж.

У старажытныя часы: грашовы штраф за забойства ці калецтва вольнага чалавека.

віра2, выкл.

У мове будаўнікоў, партовых грузчыкаў і інш.: падымай уверх!; процілегласць: майна.

віраванка, , ж.

Тое, што і чайнворд.

|| прым. віраваначны, .

віраваць, ; незак.

Утвараць віры, круціць, бурліць.

  • Вада віруе ля камянёў.
  • Жыццё віруе вакол (перан.).

|| наз. віраванне, .

віраж1, , м. (спец.).

  1. Палёт самалёта з крэнам па кругу або паварот па крывой аўтамабіля, веласіпеда.

    • Крутыя віражы.
  2. У вела- і мотаспорце: нахілены паварот спартыўнай дарожкі.

|| прым. віражны, .

віраж2, , м. (спец.).

Хімічны раствор, у якім прамываюць аддрукаваны фатаграфічны здымак для надання яму пэўнага колеру.

|| прым. віражны, .

вірлавокі, .

З вялікімі лупатымі вачамі.

|| наз. вірлавокасць, .

вірлівы, .

Бурлівы, бурны, неспакойны.

  • В. паток.
  • Вірлівая маладосць (перан.).

|| наз. вірлівасць, .

вірок, , м.

  1. гл. вір.

  2. Прылада для звівання нітак у клубок.