Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

магно́лія, -і, мн. -і, -лій, ж.

Вечназялёнае паўднёвае дрэва або куст сямейства магноліевых з вялікімі пахучымі кветкамі.

|| прым. магно́ліевы, -ая, -ае.

Сямейства магноліевых (наз.).

магу́тнасць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. гл. магутны.

2. Фізічная велічыня, якая паказвае адносіны работы да часу, на працягу якога яна выконваецца.

М. электрастанцыі.

3. мн. Вытворчыя аб’екты (электрастанцыі, заводы, машыны).

Новыя энергетычныя магутнасці.

магу́тны, -ая, -ае.

1. Вельмі вялікі, значны (па сіле, велічыні).

М. ўдар.

М. ўраган.

2. Які мае вялікую магутнасць (у 2 знач.).

М. рухавік.

3. Тоўсты, масіўны (пласт, слой).

М. пласт гліны.

4. 3 вялікімі вытворчымі і матэрыяльнымі магчымасцямі.

Магутная краіна.

|| наз. магу́тнасць, -і, ж.

магчы́, магу́, мо́жаш, мо́жа; мог, магла́, -ло́; незак., з інф.

1. Быць у стане, мець магчымасць (рабіць што-н.).

М. працаваць.

2. Мець права, абавязак.

Не можам атэставаць.

3. Абазначае верагоднасць, магчымасць якога-н. дзеяння.

Можа паказацца.

Не магчы (не ўмець) звязаць двух слоў (разм., неадабр.) — пра няўменне прыгожа, звязна гаварыць, выказваць свае думкі.

Не можа быць! — вокліч, які выказвае недавер, сумненне, здзіўленне і пад.

Не можа быць (і) гаворкі — нельга нават і гаварыць аб выкананні, здзяйсненні чаго-н.

|| зак. змагчы́, змагу́, змо́жаш, змо́жа; змог, змагла́, -ло́; змажы́.

магчы́ма.

1. прысл. да магчымы (у 2 знач.).

2. пабочн. сл. Можа быць, можа.

Я, м., успомню.

3. безас., у знач. вык. Не выключана магчымасць.

Пытанне гэта м. разгледзець неадкладна.

магчы́масць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. гл. магчымы.

2. Сродкі, умовы, неабходныя для здзяйснення чаго-н.

Знайсці м.

Вялікія магчымасці.

Па магчымасці — наколькі магчыма.

Па меры магчымасцей — адпаведна з сіламі, з магчымасцямі.

магчы́мы, -ая, -ае.

1. Такі, які можа адбыцца, дапушчальны.

Магчымае выступленне.

2. Які можна здзейсніць, ажыццявіць.

Магчымыя спосабы прымянення тэхналогіі.

|| наз. магчы́масць, -і, ж.

мада́м, нескл., ж.

Зварот да замужняй жанчыны ў Францыі, дарэвалюцыйнай Расіі і некаторых іншых краінах.

мадапала́м, -у, м.

Баваўняная шчыльная тканіна, з якой шыюць пераважна бялізну.

|| прым. мадапала́мавы, -ая, -ае.

мадзе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак. (разм.).

1. Жыць у беднасці; гібець.

Не жывём, а сяк-так мадзеем.

2. Бязмэтна існаваць; марнець (у 2 знач.).