Verbum

утапі́зм

(ад утопія)

1) тэорыі, погляды ўтапічнага сацыялізму;

2) нязбытнасць, нерэальнасць чаго-н. (напр. у. планаў).

утапі́ст

(ад утопія)

1) аўтар утопіі; прыхільнік утапічнага сацыялізму;

2) фантазёр, летуценнік.

утапі́чны

(ад утопія)

1) заснаваны на утопіі;

2) які з’яўляецца утопіяй; нерэальны;

у. сацыялізм — вучэнне аб перабудове грамадства на сацыялістычных асновах, якое зыходзіць не з законаў развіцця грамадства, а з мар аб ідэальным грамадскім ладзе.

утле́гар

(гал. uitlegger)

рангоўтнае дрэва (рангоўт) на парусных суднах, якое з’яўляецца працягам бушпрыта і служыць для мацавання пярэдніх парусоў.

уто́пія

(ад гр. u = не + topos = месца, г.зн. месца, якога няма)

1) пазбаўленае навуковага абгрунтавання вучэнне аб ідэальным грамадскім ладзе, а таксама літаратурны твор з паказам ідэальнага грамадскага ладу будучага;

2) нерэальны, неажыццявімы на практыцы план; фантазія, мара, якая не можа быць здзейснена.

утракві́сты

(ад лац. sub utraque specie = пад дзвюма постацямі)

прадстаўнікі ўмеранага крыла гусітаў, якія патрабавалі прычашчэння не толькі хлебам, але і віном.

утры́раваць

(фр. outrer)

падаваць у перабольшаным выглядзе; скажаць з’яву залішнім падкрэсліваннем аднаго якога-н. яе боку, рысы.

утыліза́цыя

(фр. utilisation, ад лац. utilis = карысны)

выкарыстанне чаго-н. з карысцю, напр. адходаў у якасці сыравіны, паліва, угнаення і інш.

утыліта́рны

(фр. utilitaire, ад лац. utilitas = карысць)

1) прасякнуты імкненнем да матэрыяльнай выгады, карысці;

2) які мае практычнае значэнне, прыкладны.

утылітары́зм

(фр. utilitarisme, ад лац utilitas = карысць)

1) кірунак у этыцы, які лічыць карысць асновай маральнасці і крытэрыем чалавечых паводзін;

2) перан. імкненне з усяго мець выгаду, карысць; дробязны практыцызм.