Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

цэнаса́рк

(ад гр. koinos = агульны + sarkos = мяса)

мяккая абалонка, якая пакрывае калонію каралавых паліпаў.

цэнахло́рыс

(н.-лац. coenochloris)

каланіяльная зялёная водарасць сям. радыякокавых, якая пашырана ў планктоне і бентасе азёр, сажалак, вадасховішчаў, рэк.

цэнацы́сціс

(н.-лац. coenocystis)

каланіяльная зялёная водарасць сям. радыякокавых, якая пашырана ў планктоне, радзей у бентасе сажалак, азёр і вадасховішчаў.

цэнз

(лац. census)

1) перыядычны перапіс маёмасці грамадзян у Стараж. Рыме для падзелу іх на падатковыя разрады;

2) умовы, якія абмяжоўваюць карыстанне тымі ці іншымі палітычнымі правамі (узрост, аселасць, узровень адукацыі, пэўны кошт маёмасці і інш.);

3) умова, неабходная для ўнясення прадпрыемства ў пэўны спіс, рэестр;

4) экан. статыстычны перапіс.

цэ́нзар

(лац. censor)

1) службовая асоба ў Стараж. Рыме, якая сачыла за паступленнем падаткаў, перыядычна праводзіла перапісы маёмасці;

2) службовая асоба, якая ажыццяўляе цэнзуру 1.

цэнзі́ва

(п.-лац. censiva, ад лац. census = перапіс)

спадчыннае сялянскае зямельнае трыманне ў сярэдневяковай Францыі.

цэнзіта́рый

(лац. censitarius)

сярэдневяковы селянін (трымальнік цэнзівы), які плаціў натуральны або грашовы аброк (талья, чынш).

цэнзу́ра

(лац. censura)

1) пасада цэнзара 1 у Стараж. Рыме;

2) дзяржаўны нагляд за ідэйным зместам друкаваных выданняў, тэле- і радыёперадач, тэатральных пастановак і інш.;

3) установа, якая займаецца наглядам і кантролем за друкаванай прадукцыяй.

цэно́бій

(гр. koinobios = сумеснае жыццё)

цэнакарпны сухі плод, які распадаецца на 4 долі, напр. у губакветных, бурачнікавых.

цэно́з

(гр. koinos = агульны)

любое згуртаванне арганізмаў; адрозніваюць зоацэнозы, фітацэнозы, мікрабіяцэнозы і інш.; часта цэнозам называюць біяцэноз.