Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

суп, ‑у; мн. супы, ‑оў; м.

Вадкая страва — адвар (з мяса, рыбы і пад.) з дабаўленнем гародніны, круп і пад. З вялізнага чыгуна жанчына конаўкай чэрпала суп і налівала ва ўсё, хто што падстаўляў. Федасеенка. З апетытам [Валік] з’еў міску рысавага супу і папрасіў малака. Жычка.

•••

Слізісты суп — працёрты суп з ячных, рысавых, аўсяных круп.

су́павы, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для супу. Супавая каструля.

супада́ць, ‑ае.

Незак. да супасці.

супадзе́нне, ‑я, н.

1. Адначасовасць якіх‑н. фактаў, здарэнняў. Гэтыя прыметнікі ўтвараюцца ад іменных асноў, яны паказваюць збліжэнне ці супадзенне ў прасторы або ў часе. Граматыка.

2. Падабенства, агульнасць; адпаведнасць у чым‑н. У падзеях з жыцця галоўнага героя трылогіі нямала супадзенняў з біяграфіяй самога аўтара. Шкраба. Па нейкаму дзіўнаму супадзенню ў адноўлены калгас сабралі трынаццаць .. коней. Шамякін. Супадзенні тэм могуць сведчыць толькі аб жаданні маладога пісьменніка вучыцца ў Горкага. Адамовіч.

3. Злучэнне, спалучэнне. Звычайнае супадзенне абставін, ускладн[е]нае нейкімі прычынамі, з-за якіх Далінка не ўсё адкрывае следству. Асіпенка.

4. Сумяшчэнне пры накладанні (пра геаметрычныя фігуры, лініі).

супадпара́дкаванне, ‑я, н.

Кніжн. Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. супадпарадкаваць.

супадпара́дкаваны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад супадпарадкаваць.

супадпара́дкаваць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., каго-што.

Кніжн. Адначасова, на роўных правах падпарадкаваць многіх каму‑, чаму‑н. агульнаму, аднаму.

супадпарадко́ўвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да супадпарадкоўваць.

супадпарадко́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да супадпарадкаваць.

супазіто́рый, ‑я, м.

Тое, што і свечка (у 3 знач.).

[Лац. suppositorius — які знаходзіцца ўнізе.]