Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

галасне́йшы, ‑ая, ‑ае.

Выш. ст. да прым. галасны.

галасні́к, ‑а, н.

1. Рэзанатарная адтуліна ў верхняй дэцы струнных музычных інструментаў для павелічэння працягласці і сілы гуку.

2. звычайна мн. (галаснікі́, ‑оў). Медныя або керамічныя пасудзіны ў форме гаршкоў, якія ўмуроўваюцца ў сцены сваімі адтулінамі ўнутр і служаць для паляпшэння акустыкі памяшкання. Галаснікі Каложскай царквы.

галасны́, ‑ая, ‑ое.

Разм. Звонкі, гучны. Галасныя званы. □ Недзе далёка брэша галасны сабака, і звон брэху доўга гучыць у лесе. Мурашка.

галасо́к, ‑ска, м.

Памянш.-ласк. да голас (у 1, 2 знач.).

галату́рыі, ‑ый.

Клас беспазваночных жывёл тыпу ігласкурых.

[Гр. holothurion.]

галаўнёвы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да галаўні (у 1 знач.). Галаўнёвыя грыбы.

галаўны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да галавы (у 1 знач.). Галаўны боль. // Прызначаны для галавы. Галаўны ўбор.

2. Які ідзе ўперадзе чаго‑н.; перадавы. Галаўны мінаносец. Галаўны атрад. // Асноўны, вядучы. Галаўное прадпрыемства. Галаўная партарганізацыя.

•••

Галаўны мозг гл. мозг.

галаўня́, ‑і ж.

1. Выкліканая грыбамі-паразітамі хвароба збожжавых злакаў, пры якой зерне ператвараецца ў пыл або ў цвёрдую чорную нарасць.

2. мн. галоўні, ‑ловень. Абл. Вялікая галавешка. Праз хвіліну вогнішча было раскідана, чадныя галаўні шыпелі ў траве. Самуйлёнак.

га́лачка 1, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Памянш.-ласк. да галка ​1; маладая галка. Без роднай мамачкі заклююць галачкі. З нар.

га́лачка 2, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Памянш.-ласк. да галка ​2.

галашта́ннік, ‑а, м.

Разм. неадабр. Пра таго, хто ходзіць без штаноў, напаўраздзеты (звычайна аб дзецях).