Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кілі́м, ‑а, м.

Шарсцяны бязворсавы дыван ручной работы. Вышыць кілім. □ Ёсць домік у тым гарадку небагаты: Пакой цеснаваты, Кілім на тахце старасвецкі, Ды нізенькі зэдлік шавецкі. Зарыцкі. Дарагія дываны, кілімы, шаўковыя і плюшавыя пакрывалы, сурвэткі напаўнялі кватэру. Грамовіч. // перан. Пра тое, што сваім выглядам нагадвае такі дыван. Вясна пакрывала аблогі Кілімамі траў, Канюшын. Калачынскі. Кінуў ім Пад ногі верас светла-сіні Няроўна вытканы кілім. Ляпёшкін.

[Тур. kilim.]

кілі́мавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кіліма. Кілімавыя вырабы.

кілі́мшчык, ‑а, м.

Майстар, які вырабляе кілімы.

кілі́мшчыца, ‑ы, ж.

Жан. да кілімшчык.

кілі́шак, ‑шка, м.

Невялікая шкляная пасудзіна на ножцы; чарка. Хрустальны кілішак. // Колькасць напітку, што можа змясціцца ў такой пасудзіне. Выпіць кілішак гарэлкі.

кіло́, нескл., н.

Разм. Тое, што і кілаграм. На стале.. ляжала кіло тры хлеба. Чорны.

кіль, ‑я, м.

1. Брус, які служыць асноўным мацаваннем і звязкай днішча ў судне.

2. Нерухомая вертыкальная плоскасць з прымацаванымі да яе паваротнымі рулямі ў хваставой частцы самалёта або дырыжабля.

3. Прадаўгаваты выраст на грудной косці, да якога прымацаваны грудныя мышцы ў птушак і некаторых млекакормячых (напрыклад у кажаноў, крата).

[Гал. kiel.]

кільва́тэр, ‑а, м.

Струмень вады па лініі кіля ззаду судна, якое рухаецца.

•••

У кільватэр; у кільватэры — адзін за адным, тым жа курсам, па адной лініі (пра рух суднаў).

[Гал. kielwater.]

кільва́тэрны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кільватэра.

•••

Кільватэрная калона гл. калона.

кі́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.

Невялікая прамысловая рыба сямейства селядцовых.

[Эст. kilu.]