Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кі́са, ‑ы, ж.

Разм. Ласкальная назва кошкі.

кісе́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Пашыты з кісяі. Кісейныя фіранкі.

2. перан. Празрысты, тонкі, як кісяя. Кісейны туман.

кіселепадо́бны, ‑ая, ‑ае.

Падобны на кісель. Кіселепадобная маса.

кісе́ль, ‑сялю, м.

1. Кіслая студзяністая страва з аўсянай мукі або ягаднага соку, заваранага на крухмале. Аўсяны кісель. Кісель з журавін.

2. перан. Пра вязкую, клейкую масу. Хоць дажджоў даўно не было, конь раз-пораз чвякаў у чорным балотным кісялі, груз да кален[яў]. Мележ. // Пагард. Пра вялага, слабавольнага чалавека. — Не, не! — запратэставаў Лапко: не кажы мне гэтага! Трэба быць цвёрдым. А я — кісель. Колас.

•••

Дзесятая вада на кісялі гл. вада.

кісе́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кісялю (у 1 знач.).

•••

Малочныя рэкі з кісельнымі берагамі гл. рака.

кісе́т, ‑а, М ‑сеце, м.

Тое, што і капшук. Сядзім з дзедам Лявонам на маіх калёсах, курым з яго кісета пахучую махорку. Каваль.

[Ад перс. kisä — кашалёк.]

кі́ска, ‑і, ДМ ‑сцы; Р мн. ‑сак; ж.

Памянш.-ласк. да кіса.

кі́сла,

1. Прысл. да кіслы (у 3 знач.).

2. безас. у знач. вык. Пра кіслы смак. У роце кісла.

кіслава́льнік, ‑а, м.

Спец. Рабочы, які займаецца кіславаннем.

кіслава́льніца, ‑ы, ж.

Спец. Жан. да кіславальнік.