Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

рэфлекты́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць рэфлектыўнага. Рэфлектыўнасць рухаў.

рэфлекты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Міжвольны, машынальны, несвядомы; рэфлекторны. Чаму .. [Веньямін] увесь час думае цытатамі? Можа, у душы няма нічога ўласнага? Дык чаму ён так пакутуе? Яго дамінуючым настроем з’яўляецца сум. Гэта даўно ведаюць многія. «Ты вялы і рэфлектыўны, як Дон-Кіхот...» Гэта сказала Зіна Бандарчык. Навуменка.

рэфо́рма, ‑ы, ж.

Змена, пераўтварэнне чаго‑н.; перабудова. Рэформа правапісу. Грашовая рэформа. Аграрная рэформа. // Пра адмену прыгоннага права ў Расіі ў 1861 г.

[Фр. reforme ад лац.]

рэфо́рменны, ‑ая, ‑ае.

Уст. Які мае адносіны да рэформы, да часу адмены прыгоннага права ў Расіі.

рэфра́ктар, ‑а, м.

1. Тэлескоп, аб’ектыў якога складаецца з лінз.

2. Уст. Павелічальнае шкло, якое ўзмацняе святло, а таксама лямпа з такім шклом.

[Ад позналацінскага refractio — пераламленне.]

рэфра́ктарны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да рэфрактара. Рэфрактарны аб’ектыў. Рэфрактарная лінза.

рэфракто́метр, ‑а, м.

Прыбор для вымярэння паказчыкаў пераламлення праменяў у розных целах.

[Ад лац. refractio — пераламленне і грэч. metre — мераю.]

рэфракцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да рэфракцыі. Рэфракцыйныя з’явы.

рэфра́кцыя, ‑і, ж.

Пераламленне светлавых прамянёў, калі яны праходзяць праз асяроддзе з пераменнымі фізічнымі характарыстыкамі (паказчыкамі пераламлення, шчыльнасцю, дыэлектрычнай пранікальнасцю і пад.).

[Лац. refractio.]

рэфрыжэра́тар, ‑а, м.

1. Частка халадзільнай машыны, у якой за кошт выпарэння вадкасці атрымліваецца нізкая тэмпература; выпарнік (у 1 знач.).

2. Вагон-халадзільнік, судна-халадзільнік і пад. для перавозкі грузаў, якія хутка псуюцца.

[Ад лац. refrigero — ахалоджваю.]