Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пенашкло́, ‑а, н.

Порысты цеплаізаляцыйны матэрыял, які вырабляецца са шкла ці шкляной масы.

пенашкляны́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да пенашкла.

пе́ні, нескл., н.

1. Тое, што і пенс.

2. Манета, роўная адной сотай частцы фінскай маркі.

[Англ. penny, фінск. penni.]

пе́ністасць, ‑і, ж.

Уласцівасць пеністага.

пе́ністы, ‑ая, ‑ае.

1. Які вельмі пеніцца; з пенай. [Маці] прынесла поўны гладыш пахучага пеністага квасу. Шамякін. Прыемна і ўлетку, калі б’юць перуны, а па дарогах цякуць пеністыя рэчкі. Гроднеў. Мы, перадаючы гладыш з рук у рукі, пілі яшчэ пеністы пахучы сырадой. Няхай. // Падобны на пену. Прачнулася сонца. Барвай набрынялі пеністыя лёгкія хмаркі, чырвань заліла ўсё: і лес, і вёску, і паплавы. Капыловіч.

2. Які ўтварае многа пены (у 2 знач.). Пеністае мыла.

пенітэнцыя́рны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Звязаны з асабліва жорсткімі формамі крымінальнага пакарання. Пенітэнцыярнае заключэнне.

[Фр. pénitentiaire ад лац. paenitentia — раскаянне.]

пе́ніцца, ‑ніцца; незак.

Станавіцца пеністым, пакрывацца пенай. Пеніцца віно. Пеняцца хвалі. □ Як вокам ахапіць — Бушуе мора, Пеніцца, кіпіць. Гілевіч.

пеніцылі́н, ‑у, м.

Лекавы прэпарат, антыбіётык, прыгатаваны з некаторых відаў грыбковай цвілі.

[Лац. penicillum — мяцёлка, гронка.]

пеніцылі́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пеніцыліну. Пеніцылінавы прэпарат. Пеніцылінавы завод.

пе́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., што.

Рабіць пеністым, узнімаць пену на паверхні чаго‑н. Вецер пеніў хвалі.