Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

шкла...

Першая частка складаных слоў; ужыв. замест «шкло...», калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр. шклавар, шклавата, шклавырабы, шкланітка, шклапластык, шклапосуд, шкларэз, шклатара.

шклаграфія, , ж.

Друкаванне на шклографе.

|| прым. шклографічны, .

шкло, , н.

  1. Празрысты матэрыял, які атрымліваецца шляхам плаўлення кварцавага пяску.

  2. таксама зб. Тонкі ліст ці іншай формы выраб з гэтага матэрыялу.

    • Аконнае ш.
    • Лямпавае ш.
    • Выстаўка шкла (зб. ).

|| памянш. шкельца, і шклечка, .

|| прым. шкляны, .

  • Шкляная маса.
  • Ш. посуд (са шкла).
  • Шкляныя дзверы (зашклёныя).
  • Ш. завод.
  • Шкляная папера (шліфавальная папера са слоем тоўчанага шкла).
  • Ш. погляд (перан. нерухомы і пусты).

шкло... (а таксама шкла...).

Першая частка складаных слоў са знач.:

  • 1) які мае адносіны да шкла, які ўтрымлівае ў сабе шкло, напр. шклобетонны, шкловытворчасць, шкложалезабетон, шклокераміка, шклоруберойд, шклотканіна, шклоцэмент;
  • 2) зроблены са шкла, напр. шкловалакно, шкломазаіка, шклотавары.

шкловыдзімальшчык, , м.

Рабочы, які шляхам выдзімання вырабляе розныя шкляныя рэчы.

шклограф, , м.

Апарат для друкавання — змочанае клейкай вадкасцю матавае шкло, на якім робіцца адбітак арыгінала.

шклографаваць, ; зак. і незак.

Аддрукаваць (друкаваць) на шклографе.

шклянець, ; незак.

Застываючы, станавіцца падобным на шкло.

  • Вада ў сажалцы шклянее.
  • Вочы паступова шклянелі (перан. станавіліся нерухомымі, застылымі).

|| зак. ашклянець, .

шклянка, , ж.

Шкляная цыліндрычная пасудзіна без ручкі, прызначаная для піцця.

  • Гранёная ш.
  • Выпіць шклянку кавы.

|| прым. шкляначны, .

шкляр, , м.

  1. Рабочы, які ўстаўляе аконнае шкло ў рамы.

  2. Работнік шкляной прамысловасці (разм.).