Verbum

дзетдомавец, ✂, м. (разм.).

Выхаванец дзіцячага дома.

|| ж. дзетдомаўка, ✂.

дзетка, ✂, ж. (разм.).

Дзіця (звычайна ў звароце).

• Купіў табе ляльку, д.

|| памянш.-ласк. дзетачка, ✂.

дзетсадаўскі, ✂ (разм.).

Які мае адносіны да дзіцячага сада.

дзеўка, ✂, ж. (разм.).

Паўналетняя незамужняя жанчына.

• Дзеўкі спявалі купальскія песні.

◊

• Засядзецца ў дзеўках (разм.) — доўга не выходзіць замуж.

дзеўчаня, ✂ і дзеўчанё, ✂, н. (разм.).

Маленькая дзяўчынка.

дзеці, ✂, н.

Маладое пакаленне, бліжэйшыя патомкі.

• Бацькі і дзеці.

◊

• Гушча дзяцей не разганяе (прыказка; разм.) — густой стравай не спужаеш.

|| памянш.-ласк. дзеткі, ✂ і дзетачкі, ✂.

|| прым. дзіцячы, ✂.

• Д. тэатр (для дзяцей).
• Д. дом (выхаваўчая ўстанова для дзяцей, якія засталіся без бацькоўскай апекі).

дзецца, ✂; зак. (разм.).

1. Знікнуць, прапасці.

   • Куды ён дзеўся? Нікуды ён не дзенецца.

2. Знайсці сабе месца, прытулак.

   • У незнаёмым горадзе не ведаеш, куды д. нанач.

дзець, ✂; зак. (разм.).

1. Палажыць куды-н. так, што цяжка знайсці.

   • Куды ты дзеў ключ?
   • Дзе ж я дзену гэтую кнігу?

2. Знайсці для каго-н. месца, прытулак.

   • Кацянят трэба некуды д.

◊

• Не ведаць, куды вочы дзець (разм.) — пра адчуванне сораму.

• Дзець некуды (няма куды) (разм.) — надта многа.

• Не ведаць, куды рукі дзець (разм.) — пра адчуванне разгубленасці.

|| незак. дзяваць, ✂.

дзеючы, ✂.

Які дзейнічае, функцыяніруе.

• Дзеючыя асобы ў п’есе.
• Д. вулкан.

дзея, ✂, ж.

1. Дзейнасць, справа.

   • Там добрая д., дзе адзін арэ, а другі сее (з нар.).

2. Падзея, пра якую ідзе гаворка.

   • Д. адбываецца ў часы вайны.

3. Частка драматычнага твора або тэатральнай пастаноўкі.

   • Камедыя ў трох дзеях.