Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні
абвгдеёжзійклмнопрстуфхцчшэюя
авеілмноруыэюя
аеіоуыюя

глухаваты, ✂.

Часткова пазбаўлены слыху; які недачувае.

глуханемата, ✂, ж.

Адсутнасць слыху і здольнасці гаварыць.

глуханямы, ✂.

Пазбаўлены слыху і здольнасці гаварыць.

глухата, ✂, ж.

Поўная адсутнасць або частковы недахоп слыху.

глухі, ✂.

  1. Пазбаўлены слыху.

    • Г. чалавек.
    • Падручнікі для глухіх (наз.).

  2. перан., да чаго. Неспагадлівы, раўнадушны.

    • Г. да чужых патрэб.

  3. Прыглушаны, невыразны.

    • Г. трэск.
    • Піяніна гучыць глуха (прысл.).

  4. Густы, цёмны, непралазны.

    • Г. лес.

  5. Ціхі, які знаходзіцца ў глушы; пустынны.

    • Г. завулак.

  6. перан. Позні.

    • Глухая восень.
    • Глухая поўнач.

  7. Без адтулін, суцэльны.

    • Глухая сцяна.

◊

  • Глухі зычны — які вымаўляецца без удзелу голасу (спец.).

глухмень, ✂, ж. (разм.).

Глуш.

  • Лясная г.
  • Жыць у глухмені.

глухнуць, ✂; незак.

  1. Станавіцца глухім (у 1 знач.).

  2. Заціхаць, слабець, знікаць.

    • Шум глухне.
    • Матор глухне (перастае працаваць).

  3. Дзічэць, зарастаць пустазеллем.

    • Цыбуля без догляду глухне ад травы.

  4. перан. Паступова слабець або знікаць.

    • Пачуцці з часам глухнуць.

|| зак. заглухнуць, ✂ і аглухнуць, ✂.

глуш, ✂, ж.

  1. Густа парослы ўчастак лесу.

    • Лясная г.

  2. Аддаленае ад паселішчаў месца, захалусце.

    • Жыву ў глушы, далёка ад горада.
    • У такую г. аўтобусы не даходзяць.

  3. Позняя, глухая пара.

    • У такую г. людзі адпачываюць.

глушыцель, ✂, м.

  1. Прыстасаванне для змяншэння сілы гуку рухавіка, механізма і пад. (спец.).

  2. перан. Той, хто глушыць (у 3 знач.), падаўляе што-н.

    • Глушыцель крытыкі.

глушыць, ✂; незак.

  1. Перашкаджаць слухаць. Розныя шумы глушылі прамову і нічога не было чуваць.

  2. Рабіць нячутным, заглушаць.

    • Г. радыё.

  3. Не даваць расці, перашкаджаць развіццю чаго-н.

    • Крапіва глушыла буракі.
    • Г. ініцыятыву (перан.).

  4. Моцным ударам аглушаць, пазбаўляць прытомнасці.

    • Г. рыбу.

  5. Выключаць (матор, машыну і пад.).

    • Г. матор.

  6. Вельмі многа піць чаго-н. (пераважна алкагольнага; разм.).

    • Г. гарэлку.

|| зак. заглушыць, ✂ і аглушыць, ✂.

|| наз. глушэнне, ✂.