Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні
абвгдеёжзійклмнопрстуфхцчшэюя
аеёілнорсуыэюя
джзклмнрстўцчш

мяккацелы, ✂.

  1. З мяккім целам, вялымі мускуламі.

  2. перан. Які лёгка паддаецца чужому ўплыву; бязвольны.

    • М. чалавек.

|| наз. мяккацеласць, ✂.

мяккі, ✂.

  1. Які ўгінаецца пры націсканні, няцвёрды, эластычны, далікатны.

    • М. хлеб.
    • М. абутак.
    • Мяккія валасы.
    • Мяккія рукі.

  2. Прыемны для ўспрымання, не рэзкі.

    • М. голас.
    • Мяккае святло.

  3. Плаўны, павольны.

    • Мяккія рухі.

  4. перан. Лагодны, ціхі, спагадлівы.

    • М. характар.
    • М. чалавек.

  5. Нястрогі, паблажлівы.

    • М. прыгавор.

  6. Цёплы, несуровы.

    • М. клімат. Мяккая зіма.

  7. Які ўтрымлівае мала вапнавых солей.

    • Мяккая вада.

  8. На транспарце: з мяккімі сядзеннямі або прызначаны для выкарыстання мяккіх сядзенняў.

    • М. вагон.

  9. Аб зычных гуках: якія вымаўляюцца набліжэннем сярэдняй часткі языка да цвёрдага паднябення; процілегласць цвёрды.

◊

  • Мяккі знак — назва літары «ь».

|| памянш. мякенькі, ✂.

|| наз. мяккасць, ✂.

мякнуць, ✂; незак.

  1. Рабіцца мяккім, размякаць.

    • Сухары мякнуць у вадзе.

  2. перан. Рабіцца вялым, расслабленым.

  3. перан. Прыходзіць у стан душэўнай дабрыні, чуласці, спагадлівасці.

|| зак. намякнуць, ✂ і размякнуць, ✂.

мякчэць, ✂; незак.

  1. Рабіцца мяккім, мякчэйшым.

    • Ад мазі скура мякчэе.

  2. перан. Лагаднець, дабрэць.

    • Сэрца яго паступова мякчэла.

|| зак. памякчэць, ✂.

мяла, ✂, н.

  1. Драўляны таўкач, якім таўкуць бульбу, расціраюць харчовыя прадукты.

  2. перан. Цяльпук, непаваротлівы, няспрытны чалавек (разм.).

◊

  • Дурань і мяла зломіць (разм. неадабр.) — неразумны чалавек і добрую справу сапсуе.

  • Ні ў кола ні ў мяла (разм. неадабр.) — пра няўмелага, няздатнага чалавека.

мялець, ✂; незак.

Рабіць мелкім (у 1 знач.), неглыбокім.

  • Летам рака мялее.

|| зак. абмялець, ✂.

мяліца, ✂, ж. (разм.).

  1. Прылада для расцірання вымачаных сцёблаў лёну і аддзялення кастры ад валакна.

  2. перан. Рот (жарт.).

    • Разявіў сваю мяліцу.

мялка, ✂, ж.

  1. Машына для размякчэння якой-н. сыравіны (скур і інш.) з мэтай далейшай апрацоўкі.

  2. Тое, што і церніца.

мямліць, ✂; незак. (разм.).

Марудна невыразна і вяла гаварыць.

|| зак. прамямліць, ✂.

мямля, ✂, м.; ✂, ж., ✂ (разм.).

Той, хто мямліць; вялы, нерашучы чалавек.