Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

ярмо, , н.

  1. Драўляны хамут для рабочай буйной рагатай жывёлы.

  2. адз., перан. Няволя, прыгнёт, уціск (высок.).

    • Вызваліцца ад каланіяльнага ярма.

|| прым. ярэмны, .

ярмолка, , ж.

Маленькая мяккая круглая шапачка без аколышка.

ярус, , м.

  1. Рад гарызантальнага размяшчэння прадметаў адзін над другім.

    • Дошкі складзены ў пяць ярусаў.
  2. Адзін з сярэдніх або верхніх паверхаў у глядзельнай зале.

    • Ложа другога яруса.
  3. Рыбалоўная снасць у выглядзе доўгай вяроўкі з кручкамі (спец.).

  4. Пласт зямной кары (спец.).

|| прым. ярусны, .

ярчэць, ; зак.

Станавіцца больш яркім, ззяць, зіхацець.

  • Зоркі ярчэюць у цемры.
  • Зрок ярчэе (перан. становіцца больш выразным).

|| зак. паярчэць, .

яршысты, .

  1. Шчаціністы, віхрасты, які тырчыць угару (пра валасы).

    • Яршыстыя бровы.
  2. перан. Няўступчывы, задзірысты.

    • Я. хлопец.

|| наз. яршыстасць, .

яршыцца, ; незак. (разм.).

Станавіцца яршыстым (у 2 знач.), задзірлівым, праяўляць гарачнасць.

  • У густым голлі грушы яршыліся вераб’і.

ярына, , ж.

Аднагадовыя сельскагаспадарчыя культуры, якія высяваюцца вясной і выспяваюць летам ці восенню ў год сяўбы.

  • Пасеяць ярыну.

ярысты, .

З вялікай колькасцю яроў, пасечаны ярамі.

  • Ярыстая мясцовасць.

|| наз. ярыстасць, .

ярыца, , ж.

Яравое жыта.