Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

трахея, , ж. (спец.).

Частка дыхальных шляхоў — храстковая трубка паміж гартанню і бронхамі, паперадзе стрававода.

|| прым. трахейны, .

трахнуцца, ; зак. (разм.).

Упасці з размаху, з шумам моцна стукнуцца аб што-н.

  • Т. галавой аб сцяну.

|| незак. трахацца, .

трахнуць, ; зак. (разм.).

  1. Моцна, з сілай стукнуць каго-, што-н. або чым-н.

    • Т. кулаком па спіне.
  2. Выстраліць; забіць, застрэліць.

    • Т. з вінтоўкі.
    • Трахнулі двух ваўкоў.

|| незак. трахаць, .

трахома, , ж.

Хранічная вірусная хвароба вачэй, якая прыводзіць да слепаты.

|| прым. трахомны, і трахаматозны, .

трацейскі, .

Звязаны з разборам спрэчкі, канфлікту трэцяй, незацікаўленай стараной.

  • Т. суд.

траціна, , ж.

  1. Старая мера плошчы: трэцяя частка зямельнага надзелу.

  2. Адна з трох роўных частак чаго-н.

    • Прадаць траціну збожжа.

траціцца, ; незак.

  1. Расходаваць свае грошы, сродкі на якія-н. патрэбы.

    • Т. на дарогу.
  2. перан. Знікаць, праходзіць, губляцца.

    • З гадамі здароўе траціцца.

|| зак. патраціцца, .

|| наз. трата, .

траціць, ; незак.

  1. Расходаваць грошы, сродкі на што-н. патрэбнае, з пэўнай мэтай.

    • Т. грошы на падарункі.
  2. Марна, без толку расходаваць; пазбаўляцца ад чаго-н.

    • Т. час.
    • Т. здароўе.
  3. Несці страту ў асобе таго, хто памёр, пайшоў і пад.

    • Т. дарагога чалавека.
  4. Несці страту ў якіх-н. матэрыяльных каштоўнасцях.

    • Т. маёмасць.
  5. Парушаць сувязь, паслядоўнасць у думках, гутарцы і пад.

    • Т. логіку ў разважаннях.

|| зак. патраціць, .

|| наз. трата, .

трацічны, .

  1. У саставе некаторых тэрмінаў ужываецца ў значэнні: які з’яўляецца трэцяй стадыяй у развіцці чаго-н.

    • Трацічная форма хваробы.
  2. Звязаны з першым перыядам кайназойскай эры (спец.).

    • Т. перыяд.

трацяк, , м.

  1. Цяля, жарабя ва ўзросце трох год.

  2. Траціна (у 1 знач.; разм.).

  3. Трэцяя частка чаго-н. (разм.).

    • Касіць на т.

|| ж. трацячка, .