Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

кру́ча

1. Высокае месца, стромы бераг; абрыў (БРС). Тое ж круч (Зах. Бел. Др.-Падб., Слаўг.), круць (Слаўг.).

2. Яма ў рацэ; вір (Жытк., Нар., Цэнтр. і Усх. Палессе Талст., Стол.). Тое ж круч (Глуск. Янк. II).

3. Навіслы, падмыты бераг у рацэ (Жытк.).

4. Круты паварот ракі (Стол.).

5. Завіруха, снегапад з пераменным ветрам (Карскі 1898, 60, Кар., Стол.).

кручо́к

1. Выгін, паварот ракі, звіліна берага (Мін., Стол.).

2. Зародкавы расток паміж семядолямі насення фасолі, агуркоў, бобу (Слаўг.).

ур. Кручок (месца, дзе ў Свіслач упадае р. Балачанка).

кру́шня

1. Схіл гары з плоскімі выступамі.

2. Куча́ камення (Ваўк. Сцяшк., Докш., Маладз., Шчуч.).

3. Руіны.

в. Крушні Беластоцкага ваяводства ПНР, с. Крошына Слуцк.

крушы́ннік Зараснік крушыны вольхападобнай Frangula alnus Mill. (БРС). Тое ж крушні́к (Жытк.), крушы́ннікі (Рэч.), круха́ (Стол.).

ур. Крушы́ннікі каля в. Заспа Рэч., роў і ручай Крушы́ннік Віц. (Рам. Мат.).

крыву́ля Завіліна ракі, дарогі, поля, вуліцы (БРС). Тое ж крыву́лі́на́, крыву́лька (Слаўг.), крыву́лькі (Шчуч.).

в. Крыву́лькі Шчуч., ур. Крывулі́ каля в. Іванішчавічы Слаўг., ур. Крыво́гарадзь ці Крыву́градзь каля в. Пасека Ст.-дар.

кры́га

1. Сухая і цвёрдая глыба зямлі на раллі (Нясв., Слаўг.).

2. Вялікая льдзіна на рацэ (БРС).

3. Ледаход на рацэ (Дзятлавіцкая вол. Гом. пав. Радч., стар. XI). Тое ж крыгалом (Слаўг.), крыгоміца, кры́жніца (Касп., Уш.), кры́ж'е (Стол.).

крыж

1. Ст.-бел. Пагранічны зямельны знак (Лемц. Айк.).

2. Крыга лёду на рацэ (Жытк.). Тое ж кры́жына (Жытк.).

пас. Крыжы Чырв.-Слаб.

крыжава́нне Месца перасячэння дарог (Уш.). Тое ж крыжоўка (Вор., Паст., Сен. Касп.), крыжава́я дарога (Сал., Слаўг.).

в. Крыжоўка Мін.

крыжня́к Сасоннік паміж дзвюх дарог (Карм. Зап. Аддз. гум. н., кн. II БАН. Працы 11, 1930, 420).

крыні́ца

1. Струмень вады, які б'е з зямлі (БРС); струмень на адхоне гары (Віц. Нік. 1895); выхад мноства падземных струменьчыкаў на плошчы вялікай ямы карставага паходжання, струменістая калдобіна на ўзвышшы (Пін. Булг., 195, Слаўг.); невысыхаючая лугавая старыца, участак вады на балоце (Ветк., Палессе Талст., Рэч., Ст.-дар.).

2. Капаная студня на нізкім месцы, ад якой цячэ ручаёк (паўсям.).

3. Штучная сажалка. на полі для паення жывёлы (Ст.-дар.).

4. Крынічная прорва на багністым месцы; непраходнае балота (Гродз., Леп. вярхоўе р. Віліі і Бярэзіны ДАБМ, Смал.).

5. Рыбалоўнае месца, невялікае возера (Нас. АУ).

воз. Крыніца (1716) каля Жлобіна (ІЮМ XXX, ч. 1, аддз. 1, 85), ур. Крыніцы (паглыбленне з вадой) каля в. Пасека Ст.-дар.