Verbum

грань

1. Узгорыстая межавая лінія; дзірваністая броўка паміж участкамі (Нас. АУ, Сал., Слаўг., Станг 74, Стаўбц. Прышч.).

2. Межавы зямельны знак, які адзначаўся на дрэве, пад якім рабілася яма з вуголлем (АЛМ 1, ук., Герм. 188).

□ в. Грані (Брэст. Лемц. Айк).

грача́нішча Поле, на якім расла грэчка (Глуск. Янк. II, Нясв., Слаўг., Смален. Дабр.). Тое ж грацаві́нне, грацкаві́нне, грацковінне, грацковішча, грача́нне, грачы́шнік, грачы́нішча, грачы́шча (Слаўг.), грацко́ўе (Глуск. Янк. II. Мсцісл. Юрч., Нясв., Рэч., Слаўг., Смален. Дабр., Смал., Шчуч.), грачы́шнік (Смален. Дабр.), грацковішча (Смал.), грэчанне (Крыч.), грэча́нішча (Рэч.), грэчані́шча (Сал.).

гродзь Перагародка на рацэ з жалезных крукоў; ез (ЖР, т. III, нарыс IV, 45).

груд

1. Высокае месца, узгорак, узвышша сярод балотнай ці лугавой раўніны, якое не заліваецца вадой (БРС). Тое ж грудок (Ваўк. Сцяшк., Жытк., Сал., Слуцк. Мал. 171, Сміл. Шат., Шчуч.), грудочак (Пін. Булг. 194, Кобр. Бельск. пав. Гільт. 199, 124), грудзе́ц (Жытк.).

2. Мёрзлая зямля, гразь увосень (Рэч., Слаўг.). Тое ж груды́, грудок (Шчуч.).

3. Лоўж дроў, галля, карчоў, звычайна ў лядзе (Слаўг.).

5. Пясок на горцы (Лельч.).

□ ур. Пісараў груд (луг) Рэч.

гру́да

1. Замёрзлая зямля, гразь (Бял. Матэр., Лёзн., Нясв., Пол., Слаўг., Сен. Касп., Смал., Смален. Дабр., Шчуч.). Тое ж груда́ (Ветк.).

2. Засохлыя камякі на полі (Жытк.). Тое ж груддзе (Сміл. Шат.), камлы́жжа, субулды́жжа.

3. Куча рыхлай зямлі, лёду, галля (Слаўг.).

4. Вялікая глыба зямлі пры абвалах у кар'еры, яме (Слаўг.).

гру́дка

1. Купіна, купінка (Слаўг.).

2. Кавалак засохлай зямлі на раллі (Слаўг., Сміл. Шат.).

груза́ла Гразкае месца, багністае балота; дрыгва (Іван. ДАБМ). Тое ж грузаві́на́, грузно, грузало, грузата́, гру́зка (Слаўг.), грузата́ (Ветк.), грузле́ (Зах. Палессе Талст.).

грунт

1. Глеба, ралля (Нас. АУ, Нас., Сен. Касп., Слаўг.).

2. Надзел зямлі; нераздзельная гаспадарка (Сміл. Шат.).

3. Прысядзібны ўчастак, зямля з забудовамі (Стол.).

4. Ніжнія пласты зямлі (Слаўг.).

5. Цвёрдае дно ў рацэ, возеры (Слаўг.).

грушні́к Месца, дзе растуць дзічкавыя грушы; садок з груш-дзічак (Жытк.). Тое ж груш'е́ (Жытк.).

гры́ва

1. Мель, якая раздзяляе ваду пры зліцці дзвюх рэк (Шчуч.).

2. Купка кустоў; кусты на лузе (Слаўг.).

3. Недакошаны пракос, недажаты ўчастак (Слаўг., Стол.).

4. Доўгі, выгнутай формы ўзгорак; гарыстае, прадаўгаватае ўзвышша на заліўных лугах, якое ніколі не заліваецца вадой (Ветк., Віц., Крыч., Міласл. Меер, 1786, Рэч., Слаўг.).

5. Узвышша; высокае, прадаўгаватае, аблямаванае лесам месца (Нас., Нас. АУ).

6. Броўка з травы вакол крыніцы (А. Карпюк. Дзве сасны, 1958, 44).

7. Града, узгорак, груд сярод балота, лугу або нізіннага лесу (Пар.).

8. Курган на ўзвышаным месцы сярод балота, які парос лесам (Смален. Дабр.).

□ ур. Балабнёўская Грыва (разаранае ўзвышша на лузе) каля в. Каменка Слаўг.