Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

сыр, ‑у; мн. сыры, ‑оў; м.

Харчовы прадукт, які робіцца з малака, што заквашваецца пэўным спосабам. Галандскі сыр.

•••

Плаўлены сыр — сорт мяккага сыру.

Плаваць (качацца) як сыр у масле гл. плаваць.

сы́ра, безас. у знач. вык.

Пра наяўнасць або лішак дзе‑н. вільгаці. Тут [у калдобінах] сыра, і грыбы растуць усё лета, з вясны. Пташнікаў. Унізе было цёмна і сыра, як у глыбокім склепе. Мележ.

сыра...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: у сырым, нявараным выглядзе, напрыклад: сырасолены, сыравэнджаны.

сырава́р, ‑а, м.

Спецыяліст па сыраварству.

сырава́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сыраварства, звязаны з прыгатаваннем сыру. Сыраварная вытворчасць.

сырава́рня, ‑і, ж.

Прадпрыемства, на якім вырабляюць сыры. Пані Ласоўская, старая ўдава, мела добры маёнтак, сваю сыцаварню. Дамашэвіч.

сырава́рства, ‑а, н.

Выраб сыру; галіна малочнай прамысловасць якая займаецца вырабам сыру.

сырава́та, безас. у знач. вык.

Пра наяўнасць вільгаці дзе‑н. — Не, там [на свежым паветры] сыравата, а пад раніцу холадна, — азваўся з цёмнага кута Марынчук. С. Александровіч.

сырава́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан сыраватага. Сыраватасць пяску.

сырава́ты, ‑ая, ‑ае.

Трохі сыры (у 1, 3 і 4 знач.). Тытунь быў сыраваты, не хацеў гарэць. Крапіва. Лес .. быў густы, сыраваты. Трапляліся гразкія мясціны. Ставер.