Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

перака́зчык, ‑а, м.

Разм. Той, хто пераказвае што‑н. (прачытанае або пачутае).

перака́зчыца, ‑ы, ж.

Разм. Жан. да пераказчык.

перакалаці́цца, ‑лачуся, ‑лоцішся, ‑лоціцца; зак.

Разм.

1. Калаціцца некаторы час. Маёр курыць цыгарэту, і яму падсунуў пачак, але Андрэй не ўзяў. Яму крыху моташна. Пакуль везлі сюды — перакалаціўся. Арабей. — Як настане дзень, — гаварыла Гануля, — дык уся перакалоцішся. Як толькі скажуць: «немцы»!, хапаеш дзяцей і ў лес. Гурскі.

2. Перастаць, скончыць калаціцца.

перакалаці́ць, ‑лачу, ‑лоціш, ‑лоціць; зак.

Разм.

1. што. Трасучы, абіваючы, акалаціць усё, многае. Дзеці перакалацілі ўсе яблыкі ў садзе.

2. што. Абмалаціць нанава, яшчэ раз; перамалаціць, перабіць. Перакалаціць снапы аўса.

3. што. Абмалаціць усё, многае.

4. што. Трасучы, пераварочваючы, перабраць, перагледзець у пошуках каго‑, чаго‑н. Паліцыянты перакалацілі, перавярнулі ўсё дагары нагамі, але нічога і нікога не знайшлі. Сабаленка.

5. безас. каго. Перастаць, скончыць калаціць (у 2 знач.).

перакале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Перамерзнуць, перазябнуць. [Сцяпан Віктаравіч:] — У самую халадэчу, вяртаючыся з вёскі, я здорава такі перакалеў. Паслядовіч.

перакале́чаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад перакалечыць.

перакале́чыцца, ‑чыцца; ‑чымся, ‑чыцеся, ‑чацца; зак.

Разм. Пакалечыцца ўсіх, многіх або пра ўсё, многае.

перакале́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Разм. Пакалечыць усіх, многіх або ўсё, многае. Перакалечыць пальцы.

перакало́цца, ‑колецца; ‑колемся, ‑колецеся, ‑колюцца, зак.

Пакалоцца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае.

перакало́ць 1, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., што.

Пакалоць, раскалоць усё, многае. Перакалоць дровы.

перакало́ць 2, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак.

1. што. Прыкалоць іначай або ў другім месцы; перашпіліць. Перакалоць значок.

2. каго. Закалоць чым‑н. вострым усіх, многіх. Перакалоць свіней.