Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

разлу́ка, ‑і, ДМ ‑лу́цы, ж.

1. Стан паводле знач. дзеясл. разлучацца — разлучыцца.

2. Расcтанне з кім‑н. родным, блізкім. Пасля такой доўгай разлукі з домам Аленка адчувала сябе шчаслівай. Колас. На пятым годзе разлукі з родным Міргарадам .. [Сярдзюк] натхнёна ўспамінае вішняк і галушкі. Брыль.

разлупі́ць, ‑луплю, ‑лупіш, ‑лупіць; зак., што.

Разм. Разадраць на палосы, распаласаваць што‑н. Скінуўшы з сябе сарочку і разлупіўшы яе на шырокія палосы, я перавязаў Алесю руку. Адамчык. На падаконніку ў вагоне рос альяс. Адарка адарвала ад яго два лісты, разлупіла іх напал і прыклала да ран. Сабаленка. // Падраць (звычайна зачапіўшыся, зачапіўшы). Разлупіць кашулю. □ Неяк падганяючы.. [Белалобую], хлопчык зачапіўся за сук і разлупіў ледзь не да пояса калашыну. Шуцько.

разлу́плены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад разлупіць.

разлу́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да разлупіць.

разлуча́льнік, ‑а, м.

Апарат для разлучэння і пераключэння ўчасткаў высакавольтнай лініі.

разлу́чаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад разлучыць.

разлуча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да разлучыцца.

2. Зал. да разлучаць.

разлуча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да разлучыць.

разлу́чнік, ‑а, м.

1. Разм. Той, хто разлучыў, разлучае блізкіх адзін аднаму людзей. — Я праклінаю таго разлучніка, які стаў тады нам упоперак дарогі, як чорны прывід. Сабаленка.

2. Абл. Мужчына, які развёўся з жонкай. [Люба:] — Ды і хлопцаў пасля вайны не так што і было. А за якога разлучніка ісці... [Валянцін:] — Што там разлучнік? Вось Жана на дзеці пайшла. Мыслівец.

разлу́чніца, ‑ы, ж.

1. Разм. Жан. да разлучнік.

2. Абл. Жанчына, якая развялася з мужам. Канечне, крыху ніякавата браць замуж разлучніцу. Мыслівец.