Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пенасіліка́т, ‑у, М ‑каце, м.

Будаўнічы матэрыял з вапны і молатага пяску; порысты бетон.

пенасіліка́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пенасілікату.

пена́ты, ‑аў; адз. няма.

Уст. Родны дом, родны кут, дамашні ачаг.

[Ад лац. Penates — багі дамашняга ачага.]

пе́начка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Невялічкая пеўчая птушка атрада вераб’іных з зеленавата-бурым апярэннем, якая гняздзіцца звычайна на зямлі.

пенашкло́, ‑а, н.

Порысты цеплаізаляцыйны матэрыял, які вырабляецца са шкла ці шкляной масы.

пенашкляны́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да пенашкла.

пе́ні, нескл., н.

1. Тое, што і пенс.

2. Манета, роўная адной сотай частцы фінскай маркі.

[Англ. penny, фінск. penni.]

пе́ністасць, ‑і, ж.

Уласцівасць пеністага.

пе́ністы, ‑ая, ‑ае.

1. Які вельмі пеніцца; з пенай. [Маці] прынесла поўны гладыш пахучага пеністага квасу. Шамякін. Прыемна і ўлетку, калі б’юць перуны, а па дарогах цякуць пеністыя рэчкі. Гроднеў. Мы, перадаючы гладыш з рук у рукі, пілі яшчэ пеністы пахучы сырадой. Няхай. // Падобны на пену. Прачнулася сонца. Барвай набрынялі пеністыя лёгкія хмаркі, чырвань заліла ўсё: і лес, і вёску, і паплавы. Капыловіч.

2. Які ўтварае многа пены (у 2 знач.). Пеністае мыла.

пенітэнцыя́рны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Звязаны з асабліва жорсткімі формамі крымінальнага пакарання. Пенітэнцыярнае заключэнне.

[Фр. pénitentiaire ад лац. paenitentia — раскаянне.]