Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

неспрага́льны, ‑ая, ‑ае.

У граматыцы які не мае форм спражэння (пра дзеяслоў). Неспрагальныя дзеясловы.

неспрактыкава́насць, ‑і, ж.

Уласцівасць неспрактыкаванага; адсутнасць або недахоп вопыту, ведаў. Ад неспрактыкаванасці ў далёкай хадзе, а можа і ад слабасці ў нагах я часта спатыкаўся і ледзь не падаў. Сабаленка.

неспрактыкава́ны, ‑ая, ‑ае.

Які не мае дастатковага вопыту, умення, ведаў. Яшка даў нам па дзве толавыя шашкі. «На першы раз хопіць, — сказаў ён, — вы яшчэ неспрактыкаваныя падрыўнікі». Пянкрат. Знізу [заявы] красаваўся няроўны, выведзены неспрактыкаванаю рукою крыжык. Якімовіч.

неспрыя́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць неспрыяльнага. Неспрыяльнасць абставін.

неспрыя́льны, ‑ая, ‑ае.

Які не адпавядае пажаданым або неабходным патрабаванням; дрэнны. [Габдулін:] — Святочны сход і ўрачыстасці адмяняюцца з прычыны неспрыяльных умоў. Мележ. Сярэдні ўраджай, нават калі год выдасца неспрыяльны, будзе высокі. Шашкоў.

нестанда́ртны, ‑ая, ‑ае.

Які не адпавядае стандарту. Нестандартная дэталь. Нестандартны размер.

нестары́, ‑ая, ‑ое.

Сярэдніх гадоў, параўнальна малады. Старастам Кірэйка стаў не таму, што хацеў, проста ён быў на гэты час адзіны нестары мужчына ў вёсцы. Марціновіч.

нестраяві́к, ‑раевіка, м.

Разм. Ваеннаслужачы нестраявой часці. За баявымі ўзводамі ішло бадай што цэлае аддзяленне нестраевікоў на чале са старшыной роты. Кулакоўскі.

нестраявы́ 1, ‑ая, ‑ое.

1. Звязаны з нясеннем ваеннай службы не ў страі. Нестраявая часць. □ Было відно, што падпалкоўнік нестраявы камандзір і не свой чалавек тут, а госць. Шамякін.

2. у знач. наз. нестраявы́, ‑ога, м. Тое, што і нестраявік.

нестраявы́ 2, ‑ая, ‑ое.

У выразе: нестраявы лес гл. лес.

нестрыма́ны,

гл. нястрыманы.