Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

перагрэ́бены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад перагрэбці.

перагрэ́бці, ‑грабу, ‑грабеш, ‑грабе; ‑грабём, ‑грабяце; пр. перагроб, ‑грэбла; зак., што.

1. Грабучы, падграбаючы, перамясціць з аднаго месца на другое.

2. Згрэбці ўсё, многае.

перагрэ́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад перагрэць.

2. у знач. прым. Нагрэты вельмі моцна. Перагрэты матор. □ Вецер пах ракой, жалезам, Перагрэтым хвойным лесам, Перапаленым бензінам І няяснаю журбою. Панчанка.

3. у знач. прым. Спец. Нагрэты вышэй тэмпературы кіпення адпаведная вадкасці. Перагрэтая пара.

перагрэ́ў, ‑грэву, м.

Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пераграваць — перагрэць і стан паводле знач. дзеясл. перагравацца — перагрэцца. Новы матор паставілі, перагрэвы зніклі, агрэгат мог працаваць хоць і цэлыя суткі без перапынку. Кулакоўскі.

перагрэ́цца, ‑грэюся, ‑грэешся, ‑грэецца; зак.

1. Пагрэцца вельмі моцна, больш, чым трэба. [Шафёр:] — Зірніце, аж у двух месцах радыятар прабіты. Вада ўся выцекла, і матор перагрэўся. Сабаленка.

2. Знаходзячыся доўга пад сонечнымі праменямі, у лазні і інш., нанесці шкоду свайму здароўю. Перагрэцца на сонцы.

перагрэ́ць, ‑грэю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., што.

1. Нагрэць вельмі моцна, больш, чым трэба. Перагрэць паяльнік. Перагрэць рухавік.

2. Спец. Нагрэць вышэй тэмпературы кіпення адпаведнай вадкасці.

перагу́д, ‑у, м.

Працяжнае гудзенне, якое то заціхае, то ўзмацняецца. Я люблю густыя шумы, Перагуд высокіх хвой. Жылка.

перагу́кванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. перагуквацца.

перагу́квацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Абменьвацца час ад часу воклічамі, словамі, гукамі, даючы знаць пра сябе; пераклікацца. Гулі ў цемры сірэны санітарных аўтамабіляў, патрулі перагукваліся, вецер разносіў па вуліцах пах дыму. Мікуліч. Недзе перагукваліся дзявочыя галасы. Крапіва. / Пра птушак, жывёл. Над вёскай павісла цішыня, толькі на далёкім жытнім палетку перагукваліся перапёлкі. Чарнышэвіч.

перагукну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся.

Зал. да перагуквацца.