Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

гарла́чык, ‑а, м.

1. Памянш.-ласк. да гарлач.

2. Вадзяная расліна сямейства гарлачыкавых з вялікімі лістамі і белымі або жоўтымі кветкамі; вадзяная лілія. Лена апусціла руку ў ваду, сарвала вялікую белую кветку гарлачыка. Ваданосаў.

гарла́чыкавыя, ‑ых.

Сямейства вадзяных травяністых двухдольных раслін, да якіх адносіцца гарлачык белы, гарлачык жоўты і інш.

гарлі́вы, ‑ая, ‑ае.

Уст. Шчыры, старанны.

гарлі́ца, ‑ы, ж.

Травяністая расліна сямейства крыжакветных з галінастым сцяблом, укрытым валаскамі, з белымі, сабранымі ў гронкі кветкамі.

гарля́к, ‑а, м.

Разм.

1. Тое, што і горла (у 1 знач.). Стораж Піліп урачыста выцягнуў з-за пазухі пляшку гарэлкі. — Можа, і ў твой гарляк, Піліпе, перападзе кропля, — сказаў ён, ні да кога не зварачаючыся. Колас.

2. Частка шчытападобнага храстка, якая выдаецца ўперад; кадык. На зморшчанай, хударлявай шыі х[одыра]м хадзіў востры, нібы яловы сучок, гарляк. Бядуля.

3. Тое, што і горла (у 2 знач.). [Кірыла] агледзеў прыладдзе, паспрабаваў пакруціць за корбу, падзівіўся, як праз гарлякі белаю цягучаю гумаю вылівалася малако. Скрыган.

гарля́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Травяністая расліна сямейства губакветных з прамым сцяблом і блакітнымі кветкамі.

гармана́льны, ‑ая, ‑ае.

Які з’яўляецца гармонам, змяшчае ў сабе гармон. Гарманальны прэпарат.

гарманізава́цца, ‑зуецца; незак.

Зал. да гарманізаваць.

гарманізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Падвергнуць (падвяргаць) гарманізацыі. Гарманізаваць народную песню.

гарманіза́цыя, ‑і, ж.

Дапаўненне мелодыі акордным суправаджэннем па правілах гармоніі (у 3 знач.). // Стварэнне музычнага твора на аснове запазычанага матыву.