Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

се́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

Разм. Сера. Коўзаецца па карабку запалка, здзірае з карабка паперку, што намазана серкаю, і не загараецца. Галавач.

серкава́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць серкаватага.

серкава́ты, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і серысты. Серкаваты свінец.

серна...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «серны», напрыклад: сернакіслы.

сернава́цісты, ‑ая, ‑ае.

Уст. Тое, што і тыясерны. Сернавацістая кіслага.

сернакісло́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сернай кіслаты, яе вытворчасці. Сернакіслотны завод.

сернакі́слы, ‑ая, ‑ае.

Які ўтвараецца ад сернай кіслаты (пра солі). Сернакіслы барый.

се́рнік, ‑а, м.

Абл. Запалка. [Антось] выняў з кішэні запалкі і дрыжачымі ад хвалявання пальцамі запаліў сернік. Чарнышэвіч.

се́рнікавы, ‑ая, ‑ае.

Абл. Які мае адносіны да серніка. Рука звыкла намацала ў кішэні сернікавы карабок, але выпусціла. Мележ.

се́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да серы, да вытворчасці серы (у 1 знач.). Серныя заводы. □ Серны пах ударыў у нос, запалка загарэлася. Асіпенка. // Які ўтрымлівае ў сабе серу. Серная крыніца. Серны калчадан. Серныя залежы. // Зроблены з серы, з серай. Серныя запалкі.

2. Які мае ў сваім хімічным складзе серу з пэўнай колькасцю кіслароду. Серная кіслага. Серны ангідрыд.