Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

секта́нцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сектанта, сектанцтва. Кожную нядзелю выступае з Евангеллем у руках і «праведнік» Стэфан Сяліцкі. А сам да 1937 года быў кіраўніком сектанцкай абшчыны. Гаўрылкін.

секта́нцтва, ‑а, н.

1. Рэлігійны рух сектантаў, якія адышлі ад пануючай царквы. // зб. Сектанты, групы сектантаў. Барацьба з сектанцтвам.

2. Дагматызм, вузкасць і замкнутасць поглядаў, уласцівыя секце.

се́ктар, ‑а, м.

1. Частка круга, абмежаваная дугой і двума радыусамі. Плошча сектара.

2. Частка якой‑н. плошчы, абмежаваная радыяльнымі лініямі. Сектар стадыёна. □ Усё відаць: на мушцы аўтамата ўвесь сектар абстрэлу — шэрая брукаваная істужка шаша. Грамовіч.

3. Аддзел установы, арганізацыі, які мае пэўную спецыялізацыю. Сектар дыялекталогіі Інстытута мовазнаўства Акадэміі навук. Бытавы сектар прафкама. □ Лаўрэнцеў узначаліў у камітэце камсамола сектар па абароне правоў моладзі. «Маладосць».

4. Частка народнай гаспадаркі, якая мае пэўныя эканамічныя і сацыяльныя адзнакі. Калгасны сектар у сельскай гаспадарцы.

5. Спец. Участак сістэмы кіравання самалёта, карабля і пад. Капітану здалося, што ён ужо на старце, выруліў на той новай машыне. У навушніках шлема-фона пачулася каманда камандзіра палка. Крануў сектар газу і пайшоў на ўзлёт. Алешка.

[Лац. sector.]

сектара́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сектара (у 2, 3 знач.).

се́ктарны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сектара (у 1 знач.). // Які мае форму сектара. Сектарны затвор.

секулярызава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад секулярызаваць.

секулярызава́цца, ‑зуецца; незак.

Зал. да секулярызаваць.

секулярызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

Падвергнуць (падвяргаць) секулярызацыі.

секулярызацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да секулярызацыі. Секулярызацыйны акт.

секулярыза́цыя, ‑і, ж.

1. Перадача царкоўнай і манастырскай уласнасці ва ўласнасць дзяржавы. Секулярызацыя манастырскіх зямель.

2. Канфіскацыя чаго‑н. з царкоўнага, духоўнага ведання і перадача свецкаму, грамадзянскаму. Секулярызацыя школьнага навучання. // перан. Вызваленне грамадскай і індывідуальнай свядомасці ад уплыву рэлігіі. Секулярызацыя думкі.

[Ад лац. saecularis — сведкі.]