пентагра́ма, ‑ы, ж.
Спец. Правільны пяцівугольнік, на ўнутраных баках якога пабудаваны раўнабедраныя трохвугольнікі аднолькавай вышыні.
[Ад грэч. pénte — пяць і grámma — лінія.]
пента́метр, ‑а, м.
Спец. Пяцістопны вершаваны размер.
[Грэч. pentametron.]
пентаметры́чны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да пентаметра.
пента́эдр, ‑а, м.
Спец. Пяціграннік.
[Ад грэч. pente — пяць і hedra — аснова.]
пень, пня, м.
1. Ніжняя частка ствала з каранямі, якая застаецца ад спілаванага, ссечанага або зламанага дрэва. [Жонка] разам з сынам распаліла агеньчык на тым месцы, дзе некалі расла груша, а цяпер тырчаў з зямлі абгарэлы пень, паставіла чыгун з бульбай. Сіўцоў. [Жанчына:] — А вось у Шацілкі прыехалі: ні пала ні двара. У палатцы жылі, рыдлёўка і сякера — найпершыя машыны: пні карчавалі. Дадзіёмаў.
2. Адно дрэва будаўнічага лесу. [Цесць:] — Можа б у земаддзеле пнёў колькі лесу далі, як хутаранцу? Кажуць, даюць цяпер на будоўлю. Лобан. // Ствол дрэва. Адны з іх [асколкаў] тонка, як пчолы, звінелі па версе, збіваючы галінкі і лісце, другія .. злосна чокалі, уядаючыся ў галлё і пні. Брыль.
3. перан. Пра бесталковага, абыякавага да ўсяго чалавека.
•••
Валіць цераз пень калоду гл. валіць.
Глухі як пень гл. глухі.
На пень брахаць гл. брахаць.
На пні — пра не зрэзанае (лес, збожжавыя расліны і пад.). Пажаўцела поле. Збожжа ссыхалася на пні. Бядуля. — Ну, якая ўжо там грэчка! — Брат малодшы кажа: — Ветрам выдзьме! Не паспеўшы, Уся на пні паляжа. Колас.
Стаяць (сядзець) як пень гл. стаяць.
Цераз пень калоду — дрэнна, абы як (рабіць што‑н.).
пеньказаво́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Завод, які перапрацоўвае пяньку.
пенькапрадзе́нне, ‑я, н.
Выраб пражы з пяньковага валакна.
пенькапрадзі́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да пенькапрадзення. Пенькапрадзільны станок. Пенькапрадзільная вытворчасць.
пенькапрадзі́льшчык, ‑а, м.
Рабочы пенькапрадзільнай вытворчасці.