Verbum

анлайнавы слоўнік

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прадмова ∙ Скарачэнні ∙ Кніга ў PDF/DjVu

а б в г д е ё ж з і й к л м н о п р с т у ў ф х ц ч ш э ю я -.

а в е ё і к л м н о п р с т у ф х ц ч ш ы э ю я .

а в г д з й к л м н п р с т ў ц ч я

септако́рд, ‑а, М ‑дзе, м.

У музыцы — акорд, які складаецца з прымы (асноўнага тону), тэрцыі, квінты і септымы.

[Ад лац. septimus — сёмы і іт. accordo — акорд.]

се́птык, ‑а, м.

Спец. Басейн у каналізацыйнай сетцы для ачысткі сцёкавых вод.

[Англ. septie ад грэч. sēpticós — гніласны, гнойны.]

се́птыма, ‑ы, ж.

У музыцы — сёмая ступень у дыятанічнай гаме. // Інтэрвал паміж першай і сёмай ступенню дыятанічнай гамы.

[Ад лац. septima — сёмая.]

септыцэмі́я, ‑і, ж.

Спец. Таксічная форма сепсісу.

[Ад грэч. sēptikos — гніласны і haima — кроў.]

септы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сепсісу, звязаны з захворваннем сепсісам. Септычны працэс у лёгкіх.

[Ад грэч. sēptikos — гніласны.]

септэ́т, ‑а, М ‑тэце, м.

1. Музычны твор для сямі выканаўцаў з асобнай партыяй для кожнага.

2. Ансамбль з сямі выканаўцаў.

[Ад лац. septem — сем.]

се́ра, ‑ы, ж.

1. Хімічны элемент — лёгкае на загаранне рэчыва жоўтага ці шараватага колеру.

2. Разм. Жоўтае тлустае рэчыва, якое ўтвараецца на сценках вушнога канала.

серабактэ́рыя, ‑і, ж.

Мікраарганізм, які акісляе адноўленыя злучэнні серы.

серабро́, ‑а, н.

1. Хімічны элемент, каштоўных высакародны бліскучы метал шаравата-белага колеру (выкарыстоўваецца для вырабу ювелірных рэчаў, пасуды, для чаканкі манет і пад.). Сплавы серабра.

2. зб. Вырабы з гэтага металу. [Клопікаў:] — Хапіліся сталовага серабра — а таго след прастыў. Лынькоў.

3. Дробная разменная манета са сплаву, у які ўваходзіць гэты метал або нікель. Кашалёк намацаў, серабром пабразгаў, Заходжу — паважаны купец. Панчанка.

4. перан. Што‑н. бліскучае, белае, якое колерам ці бляскам нагадвае гэты метал. Кранеш незнарок галінку — і пасыплецца проста за каўнер халоднае серабро. Гамолка. А сняжынкі падаюць чыстым серабром. Хведаровіч. / Пра сівізну. — Як гэта ён цябе?.. — не зразумеў Сымон і заскроб чорнымі пальцамі серабро сівізны. Нікановіч. // Белы з бляскам колер, афарбоўка чаго‑н. Месяц, яркі і круглы, абліў хвойнік расплаўленым серабром. Бядуля.

5. перан. Меладычнасць, звонкасць (голасу, гуку і пад.). На адгоне квартала — рассыпалася серабро сігнальнага званка. Гартны.

серабро́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад серабрыць.