Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

валы́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

1. Духавы народны музычны інструмент, зроблены з трубак, устаўленых у скураны мяшок; дуда.

2. перан. Зацяжная справа; важданіна. Дэталь невялічкая, а валынкі многа. «Звязда».

•••

Цягнуць валынку гл. цягнуць.

валы́ншчык, ‑а, м.

Музыкант, які іграе на валынцы.

вальдшнэ́п, ‑а, м.

Тое, што і слонка.

[Ням. Waldschnepfe.]

валье́ра, ‑ы, ж.

Абгароджаная пляцоўка для ўтрымання жывёлы, птушак. У вальеры.. [янот] прывык есці з кармушкі гатовы харч, які прыносіў яму чалавек. В. Вольскі.

[Фр. volière.]

вальнаду́мец, ‑мца, м.

Той, хто вызначаецца вальнадумствам.

вальнаду́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Праяўляць вальнадумства, вылучацца вальнадумствам.

вальнаду́мны, ‑ая, ‑ае.

Прасякнуты вальнадумствам, схільны да вальнадумства.

вальнаду́мства, ‑а, н.

Крытычныя або негатыўныя адносіны да пануючых палітычных, рэлігійных поглядаў, ладу. Праяўленнем вальнадумства, перадавых поглядаў Скарыны было выданне ім «Бібліі» на жывой народнай мове. Алексютовіч.

вальпу́ргіеў, ‑іева.

У выразе: Вальпургіева ноч — у старажытных германцаў свята пачатку вясны, якое з 8 ст. адзначалася ў ноч па 1‑е мая, калі, па нямецкіх народных павер’ях, збіраліся ў гарах Гарца ведзьмы і наладжвалі «вялікі шабаш».

[Назва ад каталіцкай святой Вальпургіі.]

вальс, ‑а, м.

1. Плаўны парны танец трохдольнага размеру. Пары кружацца ў вальсе.

2. Музычны твор трохдольнага размеру. Канцэртны вальс А. Глазунова.

[Фр. valse.]