Verbum

першынство́, ‑а, н.

1. Першае месца ў чым‑н., у якім‑н. спаборніцтве. Заваяваць першынство ў сацыялістычным спаборніцтве. Асабістае першынство. □ Наш полк ужо на працягу трох год трымае першынство ў дывізіі па ўсіх галінах баявой вывучкі. Каваль.

2. Спаборніцтва за першае месца ў якім‑н. відзе спорту. Першынство СССР па футболу. Першынство свету па шахматах.

•••

Пальма першынства гл. пальма.

першыня́, ‑і, ж. (звычайна з адмоўем «не»).

Разм. Першы раз. Выдатных спевакоў мне чуць не першыня. Крапіва. — Не трэба было, панічыку, мяшацца, — аўтарытэтна зазначыў стараста: — у нас гэта не першыня, паб’юцца і разыдуцца. Колас. — Што мне, першыня? — важна прамовіў Уладзік, беручыся за аброць і перакідаючы павады на шыю каня. Васілевіч.

першэро́н, ‑а, м.

Парода ламавых коней, а таксама конь такой пароды.

[Фр. percheron.]

пе́ры,

У персідскай міфалогіі — міфічная істота ў выглядзе прыгожай крылатай жанчыны, якая ахоўвае людзей ад злых духаў.

[Перс. päri.]

перы...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам «каля», «вакол», напрыклад: перыгелій, перыкард.

[Ад грэч. perí — каля, вакол.]

перыге́й, ‑я, м.

Пункт найменшага аддалення арбіты якога‑н. спадарожніка ад цэнтра Зямлі; проціл. апагей.

[Ад грэч. perí — вакол і gē — зямля.]

перыге́лій, ‑я, м.

Пункт найменшага аддалення арбіты якога‑н. нябеснага цела ад Сонца.

[Ад грэч. perí — вакол і hēlios — сонца.]

перыёдыка, ‑і, ДМ ‑дыцы, ж., зб.

Перыядычныя друкаваныя выданні. Навуковая перыёдыка. Зарубежная перыёдыка.

перыёст, ‑а, М ‑сце, м.

Спец. Надкосніца.

[Ад грэч. perí — вакол і ostéon — косць.]

перыка́рд, ‑а, М ‑дзе, м.

Спец. Знешняя абалонка сэрца.

[Ад грэч. perí — вакол і kardía — сэрца.]