Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

недасыпа́нне 1, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. недасыпаць ​1 — недаспаць.

недасыпа́нне 2, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. недасыпаць ​2 — недасы́паць.

недасы́паць, ‑плю, ‑плеш, ‑пле; зак., што і чаго.

Насыпаць не поўнасцю, менш, чым належыць. Недасыпаць збожжа ў засек.

недасыпа́ць 1, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да недаспаць.

недасыпа́ць 2, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да недасы́паць.

недасява́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да недасеяць.

недасяга́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць недасягальнага; немагчымасць дасягнуць чаго‑н. Недасягальнасць мэты.

недасяга́льны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якога нельга дасягнуць, нельга ажыццявіць. Недасягальная вышыня. Недасягальная мэта. □ Маскоўскае неба станавілася недасягальным для варожай авіяцыі. Дзенісевіч. // перан. Такі, з якім нельга зраўняцца. [Дзяўчына] здавалася недасягальнай, усё ў ёй выглядала адменным, непараўнальна лепшым, чым у іншых. Чарнышэвіч.

недася́жнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць недасяжнага; немагчымасць дасягнуць чаго‑н.

недася́жны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і недасягальны. Здзяйсняецца, квітнее і жыве, Што марай недасяжнаю было вякамі. Шушкевіч.

недатле́лы, ‑ая, ‑ае.

Які яшчэ працягвае тлець. Неўзабаве з люка па нахіленай рашотцы .. з грукатам пасыпаліся адліўкі — попельныя, шурпатыя, сям-там яшчэ чырванаватыя, як недатлелае вуголле. Карпаў.

недато́пак, ‑пка, м.

Абл. Стары, паношаны чаравік, бот, лапаць. «Няхай Андрэй сам цяпер даношвае свае лапці, а то ўсё мне чужыя недатопкі аддаюць», — думае Сцёпка. Пальчэўскі.

недатры́маны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад недатрымаць.

2. у знач. прым. Не даведзены да поўнай гатоўнасці. Недатрыманы негатыў.