Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

рацыяналізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Зрабіць (рабіць) рацыяналізацыю чаго‑н. Рацыяналізаваць працу.

рацыяналіза́тар, ‑а, м.

Той, хто займаецца рацыяналізацыяй вытворчасці, вытворчых працэсаў.

рацыяналіза́тарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да рацыяналізатара, рацыяналізацыі. Рацыяналізатарскія прапановы. Рацыяналізатарскія мерапрыемствы.

рацыяналіза́тарства, ‑а, н.

Дзейнасць рацыяналізатара, рацыяналізатараў. Развіццё масавага рабочага рацыяналізатарства.

рацыяналіза́цыя, ‑і, ж.

Арганізацыя якой‑н. дзейнасці найбольш мэтазгоднымі, рацыянальнымі спосабамі; удасканаленне, паляпшэнне. Рацыяналізацыя працэсаў вытворчасці. Рацыяналізацыя працы. Бюро рацыяналізацыі.

рацыяналі́зм, ‑у, м.

1. Напрамак у ідэалістычнай філасофіі, які лічыць розум адзінай крыніцай пазнання.

2. Разумовыя адносіны да жыцця, разумовасць учынкаў.

[Ад лац. rationalis — разумны.]

рацыяналі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Паслядоўнік рацыяналізму (у 1 знач.).

2. Той, хто разважліва адносіцца да жыцця.

рацыяналі́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да рацыяналіст (у 2 знач.).

рацыяналісты́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць рацыяналістычнага. Рацыяналістычнасць учынкаў.

рацыяналісты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да рацыяналізму (у 1 знач.); заснаваны на рацыяналізме.

2. Які абапіраецца толькі на патрабаванні логікі, розуму. Рацыяналістычныя паводзіны. Рацыяналістычная думка. □ Лёдзя абурала сваёю ўпартасцю, нейкім рацыяналістычным падыходам да самага інтымнага. Карпаў.