Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

перараджа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да перарадзіцца.

2. Зал. да перараджаць.

перараджа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да перарадзіць.

перараджэ́нец, ‑нца, м.

Пагард. Той, хто ідэйна, маральна перарадзіўся, здрадзіў перадавым, прагрэсіўным, рэвалюцыйным ідэалам. [Відук:] Вікуру мы ведаем як бальшавіка, а вось Хмару... як перараджэнца, як апартуніста. Гурскі. [Шэмет:] — Трэба ставіць пытанне аб выключэнні .. [Мароза] з партыі як перараджэнца. Лобан.

перараджэ́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Пагард. Жан. да перараджэнец.

перараджэ́нне, ‑я, н.

1. Стан паводле знач. дзеясл. перараджацца — перарадзіцца.

2. Пагард. Страта свайго былога светапогляду пад уплывам варожай ідэалогіі. Ідэйнае перараджэнне.

перараджэ́нскі, ‑ая, ‑ае.

Пагард. Які мае адносіны да перараджэнца, да перараджэнства.

перараджэ́нства, ‑а, н.

Пагард. Страта свайго былога светапогляду, здрада перадавым, прагрэсіўным, рэвалюцыйным ідэалам.

перарадзі́цца, ‑раджуся, ‑родзішся, ‑родзіцца; зак.

1. Рэзка змяніцца, стаць зусім іншым. Быццам ніхто пра яго, даваеннага, паганага слова сказаць не мог, а прыйшлі немцы — перарадзіўся чалавек. Быкаў. Можна дапусціць, што на вайне чалавек перарадзіўся, стаў лепшым, але з апавядання гэтага не відаць. «ЛіМ».

2. Страціць свае папярэднія каштоўныя якасці, уласцівасці; вырадзіцца. Пшаніца перарадзілася. □ [Папас Ігнатавіч:] — Здавалася б, ненатуральна, свойская яблыня не можа перарадзіцца, а вось жа перарадзілася. Чыгрынаў.

перарадзі́ць, ‑раджу, ‑родзіш, ‑родзіць; зак., каго-што.

Зрабіць зусім іншым, змяніць карэнным чынам, абнавіць, пераўтварыць. — Эдзік усяму нашаму гораду абрыдзеў, Надзя. — Ладна, Мікалай... Вы мне дапамажыце. Яго ўсё роўна не перародзяць. Мыслівец.

перараза́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. пераразаць — перарэзаць (у 1, 2 знач.).