Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

гальвано́метр, ‑а, м.

Прыбор вялікай адчувальнасці для вымярэння слабых электрычных токаў, напружання і колькасці электрычнасці.

га́лька, ‑і, ДМ ‑льцы, ж., зб.

Дробныя адшліфаваныя вадой каменьчыкі. На ўсыпаны галькай бераг прыбеглі хлапчукі. Асіпенка. Імклівая хваля .. прагна аблізвала прыбярэжную гальку, пясок. Лынькоў.

га́льскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гадаў, належыць ім. Гальская культура. Гальская мова.

га́льштук, ‑а, м.

Прадмет убору ў форме палоскі тканіны, якая завязваецца пад каўняром сарочкі, блузы вузлом або бантам. Па падсіненую сарочку з накрухмаленымі грудзьмі.. звісалі шырокія хвасты чорнага гальштука. Мурашка.

•••

Піянерскі гальштук — чырвоная касынка піянераў, якая завязваецца вакол шыі доўгімі канцамі наперад.

Залежыць (заліць) за гальштук гл. залежыць.

[Ад ням. Halstuch — шыйная хусцінка.]

га́льштучны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гальштука. Гальштучны вузел. // Прызначаны для вырабу гальштукаў. Гальштучная тканіна.

галью́н, ‑а, м.

Прыбіральня на судне.

[Гал. galjoen.]

галю́ткі, ‑ая, ‑ае.

Разм. Зусім голы. Выскачыў з хаты галюткі.

галюцынато́рны, ‑ая, ‑ае.

Які выклікаецца або суправаджаецца галюцынацыямі. Галюцыпаторны стан.

галюцына́цыя, ‑і, ж.

Абман зроку, слыху, нюху або дотыку, які ўзнікае ў выпадку расстройства дзейнасці мозга; уяўнае адчуванне таго, чаго ў сапраўднасці няма. Шалёхін раптам падымае галаву: пачулася яму, ці гэта проста галюцынацыя слыху? — ..Чыесь асцярожныя крокі, нібы хтось крадзецца. Колас. — Трэба супакоіцца. Галюцынацыя, нервы... Цьфу! Белыя тапачкі... Здасца ж такое, — сам сабе засмяяўся Анатоль. Ваданосаў.

[Лац. hallucinatio — трызненне.]

галюцыні́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Быць у стане галюцынацыі; пакутаваць ад галюцынацыя.