Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

нефелі́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да нефеліну, складаецца з нефеліну. Нефелінавыя пароды.

нефралагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да нефралогіі. Нефралагічная клініка.

нефрало́гія, ‑і, ж.

Раздзел медыцыны, які вывучае будову і функцыі нырак, прычыны іх захворванняў, метады лячэння і прафілактыкі гэтых захворванняў.

[Ад грэч. nephrós — нырка і logos — вучэнне.]

нефро́лаг, ‑а, м.

Спецыяліст ла нефралогіі.

нефры́т 1, ‑у, М ‑рыце, м.

Спец. Запаленне нырак.

[Ад. грэч. nephros — нырка.]

нефры́т 2, ‑у, М ‑рыце, м.

Спец. Малочнабелы або зеленаваты мінерал, які ідзе на выраб упрыгожанняў і інш.

[Ад. грэч. nephros — нырка.]

нефры́тавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да нефрыту ​2. Нефрытавая глыба. // Зроблены з нефрыту. Нефрытавая ваза.

нехадавы́, ‑ая, ‑ое.

Разм. Які не мае пастаяннага попыту. Нехадавы тавар.

не́хаць, прысл.

Разм.

1. Тое, што і нехаця. За лескамі, падвешанымі на сцяне.., яшчэ ляжаў жмак асакі, у якую конік тыркаў нехаць мордаю. Мурашка.

2. безас. у знач. вык. Няма ахвоты, жадання. Развітвацца — нехаць, А трэба, а час. Куляшоў.

не́хаця, прысл.

Неахвотна, без жадання. Працаваў .. [Язэгі] нехаця, .. на яго паласе заўсёды быў самы дрэнны ўраджай. Лупсякоў. [Стары:] — Пірат, на месца! — Сабака ўтуліўся і нехаця пасунуўся ў будку. Грахоўскі. На вуліцы гусіныя чароды паволі і нехаця, з крыкам саступаюць дарогу машынам. Хведаровіч. // Без намеру, незнарок, міжвольна. Штурхнуць суседа нехаця. □ На будоўлі не заснеш, ад брыгады не схаваешся. Гэта не каса і не граблі, што кінуў пад куст, а сам у цянёк. Тут нехаця падставіш плячо, падхопіш бервяно, паможаш таварышу. Чарнышэвіч.

нехлямя́жасць, ‑і, ж.

Уласцівасць нехлямяжага.