Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

неапе́раны, ‑ая, ‑ае.

Не пакрыты пер’ем (аб птушаняці). Неаперанае бусляня. // перан. Разм. Які не ведае жыцця, не мае вопыту ў чым‑н. Так непрыкметна неапераны падлетак-птушанё становіцца птушкай. Васілевіч.

неапеты́тны, ‑ая, ‑ае.

Які не ўзбуджае апетыту; нясмачны. Неапетытны абед.

неапіса́льны, ‑ая, ‑ае.

Які не паддаецца апісанню словамі. Неапісальная прыгажосць,

неапі́саны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не апісалі, не ўключылі ў вопіс, каталог, рэестр. Неапісаны архіў.

2. Вельмі прывабны, такі, што цяжка апісаць словамі. Іскрыцца ў небе млечны пас, Такі таемны, поўны чараў І неапісаных украс. Колас.

неапла́зма, ‑ы, ж.

Спец. Новаўтварэнне тканкі (у арганізме).

[Ад грэч. neos — новы і plasma — утварэнне.]

неапла́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не можа быць аплачаны. Неаплатны рахунак. Неаплатная праца.

2. перан. Вельмі значны, большы за любую ўзнагароду. Неаплатная паслуга. Неаплатны доўг.

неапла́чаны, ‑ая, ‑ае.

Такі, які не быў аплачаны. Неаплачаны праезд. □ Выканаўчымі дакументамі з’яўляюцца .. неаплачаныя ў тэрмін плацёжныя патрабаванні, акцэптаваныя плацельшчыкам. Грамадзянскі працэсуальны кодэкс БССР.

неапра́ўданы і неапраўда́ны, ‑ая, ‑ае.

Які не мае апраўдання. // Неабгрунтаваны. Неапраўданая заява. □ Сустракаюцца ў паэме і няўдалыя, неапраўданыя пераносы слоў з аднаго радка ў другі. Бугаёў.

неапрацава́насць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан неапрацаванага.

неапрацава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не прайшоў апрацоўкі.

2. Недастаткова апрацаваны; недасканалы. Неапрацаваны артыкул.